راهنمای انواع سوییچ‌های مکانیکی کیبورد

بیشتر کیبوردهایی که این روزها از آنها استفاده می‌کنیم اصطلاحا کیبوردهای "گنبد لاستیکی" (Rubber Dome) هستند که از سال‌های 1990 استفاده از آنها به شکل چشمگیری افزایش یافت. آسان بودن تایپ با این کیبوردها و مخصوصا قیمت کمترشان باعث شد بتوانند در مدت زمان کوتاهی بازار کیبورد را به تسخیر خود در آورند و کیبوردهای مکانیکی را به حاشیه برانند. اما حالا بعد از سال‌ها دوباره کیبوردهای مکانیکی بازگشته‌اند و اتفاقا تا حدودی هم مورد استقبال قرار گرفته‌اند چرا که ویژگی‌هایی دارند که استفاده از آنها را برای برخی از کاربران خوشایند‌تر کرده است.

در این مقاله قصد داریم شما را با انواع کیبوردهای مکانیکی آشنا کنیم اما قبل از آن بیایید نگاه کوتاهی به طرز کار آنها و تفاوت‌شان با کیبوردهای Rubber Dome بیاندازیم.

طرز کار کیبوردهای مکانیکی

همانطور که از اسم‌شان پیداست کیبوردهای مکانیکی تا حد زیادی به صورت مکانیکی کار می‌کنند! این یعنی چه؟ خب! در جواب باید بگوییم وقتی شما دکمه‌ای را در یک کیبورد مکانیکی فشار می‌دهید حرکت دکمه به سمت پایین باعث می‌شود زائده‌ای پلاستیکی که مانع ارتباط دو بخش الکتریکی داخل دکمه است برداشته شود و این دو بخش به یکدیگر متصل شوند. اتصال این دو بخش به یکدیگر سیگنال الکتریکی را که برای نمایش حرف یا عدد روی دکمه لازم است به مادربرد می‌فرستد و بعد از آن حرف یا عدد آن دکمه روی صفحه نمایش ظاهر می‌شود. می‌توانید آن را به صورت یک مدار الکتریکی هم در نظر بگیرید. تا زمانی که دکمه فشرده نشده، مدار قطع است ولی به محض آنکه دکمه فشرده می‌شود مدار وصل شده و سیگنال آن به مادربرد فرستاده می‌شود. در کیبوردهای مکانیکی یک فنر فشرده داخل دکمه قرار گرفته که وقتی دکمه فشرده می‌شود سریعا آن را به جای اولش بازمی‌گرداند.

طرز کار کیبوردهای گنبد لاستیکی (Rubber Dome) نیز تا حد زیادی به همین شکل است یعنی با فشرده شدن دکمه، جریان در مداری الکتریکی برقرار شده و سیگنال فشرده شدن دکمه ارسال می‌شود لیکن روشی که جریان در مدار الکتریکی برقرار می‌شود با کیبوردهای مکانیکی متفاوت است. در این کیبوردها از فنر و قطعات مکانیکی استفاده نمی‌شود بلکه در زیر دکمه‌ها روکشی از لاستیک سیلیکونی قرار گرفته که دارای یک زائده گنبدی‌شکل است. وقتی دکمه فشرده می‌شود زائده گنبدی‌شکل به سمت پایین رانده شده و جریان در مدار الکتریکی برقرار می‌شود. اما نیرویی که باعث بازگشت دکمه به جای اولش می‌شود همان خاصیت ارتجاعی زائده لاستیکی است. از آنجا که فشار این زائده به پایین آسان‌تر از فشار دادن فنر داخل دکمه کیبوردهای مکانیکی است تایپ با کیبوردهای Rubber Dome هم تا حدودی آسان‌تر است ولی الزاما حس بهتری ندارد یا بهتر بگوییم آن حسی که تایپیست یا گیمر می‌خواهد از کیبوردش بگیرد را همیشه به او نمی‌دهد.

دلیل اصلی که کیبوردهای مکانیکی مجددا به صحنه رقابت بازگشته‌اند هم دقیقا همان چیزی است که در بالا گفتیم؛ این کیبوردها حس تایپ را بیشتر منتقل می‌کنند به اضافه اینکه عمر آنها هم از عمر کیبوردهای Rubber Dome به شکل قابل توجهی بیشتر است. در واقع عمر مفید هر دکمه در کیبوردهای مکانیکی بین 20 تا 50 میلیون ضربه تایپی است در حالی که این عدد در کیبوردهای Rubber Dome حداکثر 5 میلیون است.

انواع کیبوردهای مکانیکی

کیبوردهای مکانیکی بر اساس سوییچی که در آنها به کار رفته به سه دسته تقسیم می‌شوند که عبارت است از:

-    کیبوردهای مکانیکی خطی (Linear)

-    کیبوردهای مکانیکی لامسه‌ای (Tactile)

-    کیبوردهای مکانیکی کلیکی (Clicky)

در زیر به طور اختصار به توضیح هر کدام از این انواع خواهیم پرداخت. فقط اینکه به کیبوردهای مکانیکی خطی، کیبورد مکانیکی سوییچ قرمز، به کیبوردهای مکانیکی لامسه‌ای، کیبورد مکانیکی سوییچ قهوه‌ای و به کیبوردهای مکانیکی کلیکی، کیبورد مکانیکی سوییچ آبی نیز گفته می‌شود که بعدا راجع به آن بیشتر صحبت خواهیم کرد.

کیبوردهای مکانیکی خطی (Linear یا همان کیبورد مکانیکی سوییچ قرمز)

بین کیبوردهای مکانیکی، راحت‌ترین و کم‌صدا‌ترین هستند و لذا بیشتر برای محیط‌های اداری ساکت پیشنهاد می‌شوند. از آنجا که در کیبوردهای لامسه‌ای و کلیکی برای تولید صدای فشرده شدن دکمه، مقاومت فنر داخل دکمه کمی بیشتر است لذا برای فشردن دکمه‌های آنها به پایین به اندک نیروی بیشتری نیاز است در حالی که در کیبوردهای خطی نیازی به صدای فشرده شدن دکمه نیست و مقاومت فنر هم کمتر است بنابراین برای فشار دکمه‌های آنها نیز به نیروی کمتری نیاز است یا بهتر بگوییم فشار دکمه‌های آنها آسان‌تر است. 

در کیبوردهای مکانیکی خطی تنها در صورتی که دکمه تا انتها فشرده شود صدا می‌دهد و این صدا هم خیلی زیاد نیست لیکن همانطور که می‌دانید این سناریو کمتر اتفاق می‌افتد یعنی کمتر کاربری را پیدا خواهید کرد که هنگام تایپ تمام دکمه‌ها را تا آخر فشار دهد چه رسد به تایپیست‌ها که این کار باعث کاهش سرعت تایپ‌شان هم می‌شود. بنابراین در مجموع جهات، صدای تایپ با کیبوردهای خطی کمتر است و از آنجا که دکمه‌های آنها نیز به فشار کمتری برای عمل کردن نیاز دارند این کیبوردها می‌توانند کیبوردی ایده‌آل برای گیمرها و تایپیست‌ها باشند.

کیبوردهای مکانیکی لامسه‌ای (Tactile یا همان کیبورد مکانیکی سوییچ قهوه‌ای)

در کیبوردهای لامسه‌ای، اندک فشار بیشتری برای حرکت دادن دکمه‌های کیبورد به پایین لازم است و وقتی دکمه به حدی برسد که تایپ انجام شود (سینگال تایپ به مادربرد فرستاده شود) صدای فشرده شدن دکمه نیز شنیده خواهد شد یعنی برای شنیدن این صدا نیازی نیست دکمه را تا آخر فشار دهید. کیبوردهای مکانیکی لامسه‌ای می‌توانند برای آن دسته از تایپیست‌هایی که دقت در تایپ و شنیده شدن صدای فشردن دکمه برایشان مهم است گزینه بهتری باشند. 

بسیاری از تایپیست‌ها هستند که صدای فشرده شدن دکمه را تاییدی بر فشردن آن دکمه یا بهتر بگوییم عمل کردن آن دکمه می‌دانند لذا اگر این صدا نباشد نمی‌توانند با آن سرعت و اطمینان همیشگی تایپ کنند. همچنین اگر دکمه‌ها به اندک فشار بیشتری برای عمل کردن نیاز داشته باشند هر چند که از یک طرف، راحتی کار با آنها کمتر خواهد شد ولی از طرف دیگر، احتمال فشردن اشتباه یک دکمه به جای دکمه‌ای دیگر یا فشردن دو دکمه با هم نیز کاهش خواهد یافت که می‌تواند برای تایپیست‌ها به خصوص تایپیست‌هایی که تجربه زیادی در تایپ ندارند حائز اهمیت باشد. این موضوع برای گیمرها نیز در مواردی مهم است.

کیبوردهای مکانیکی کلیکی (Clicky یا همان کیبورد مکانیکی سوییچ آبی)

شاید تعجب کنید ولی تنها تفاوت این کیبوردها با کیبوردهای لامسه‌ای در صدای بیشترشان است و الا از جهات دیگر، کیبوردهای کلیکی تفاوت چندانی با کیبوردهای لامسه‌ای ندارند و تقریبا از همان ساز و کارها در آنها استفاده شده است. صدای کیبوردهای کلیکی، زیرتر از کیبوردهای لامسه‌ای است و شاید یکی از دلایلی که صدایشان بلندتر به نظر می‌رسد نیز همین باشد. این کیبوردها از لحاظ مقاومت در برابر فشار انگشت (مقدار نیروی لازم برای عمل کردن دکمه‌هایشان) و همچنین شنیده شدن صدای دکمه بلافاصله پس از عمل کردن آن کاملا شبیه به کیبوردهای لامسه‌ای‌اند اما به دلیل صدای زیادی که تولید می‌کنند استفاده از آنها در محیط‌های اداری اصلا توصیه نمی‌شود.

مقایسه کیبوردهای مکانیکی خطی، لامسه‌ای و کلیکی

در جدول زیر می‌توانید برخی از تفاوت‌ها و شباهت‌های کیبوردهای مکانیکی خطی، لامسه‌ای و کلیکی را ببینید.

یک رابطه رنگی!

نام کیبوردهای خطی، لامسه‌ای و کلیکی در واقع از نوع سوییچی گرفته شده که در دکمه‌های کیبورد به کار رفته و هر کدام از این سوییچ‌ها هم دارای رنگ خاص خود است یا بهتر بگوییم بین برندهای مختلف باب شده که رنگ سوییچ کیبوردهایشان را با توجه به نوع سوییچ تعیین کنند. همانطور که تا به حال شاید حدس زده باشید رنگ سوییچ‌های خطی، قرمز، رنگ‌های سوییچ‌های لامسه‌ای، قهوه‌ای و رنگ سوییچ‌های کلیکی، آبی است. 

البته هر برندی ممکن است به غیر از سه رنگ مذکور، رنگ خاص خود را هم داشته باشد که به معنای اضافه شدن سوییچ جدیدی نیست بلکه به معنای تغییر جزئی در یکی از مشخصه‌های حساسیت دکمه‌های کیبورد یا میزان فشار لازم برای عمل کردن آن است. کیبوردهای مکانیکی را بعضی مواقع به جای نوع‌شان با رنگ سوییچ‌شان می‌شناسند و همانطور که در بالا گفتیم هر سوییچی دارای رنگ خاص خود است بنابراین ممکن است به جای کیبورد خطی، لامسه‌ای و کلیکی با عباراتی همچون کیبورد مکانیکی سوییچ قرمز، کیبورد مکانیکی سوییچ قهوه‌ای و کیبورد مکانیکی سوییچ آبی نیز مواجه شوید.

برندهای تولیدکننده کیبوردهای مکانیکی

تعدادشان مثل برندهای دیگر قطعات کامپیوتر زیاد است اما معروف‌ترین و قدیمی‌ترین آنها برند Cherry است که خود ابداع‌کننده سوییچ برای کیبوردهای قدیمی بود و سوییچ‌هایش در تقریبا تمام کیبوردهای قدیمی مورد استفاده قرار می‌گرفت. این برند همچنان به ساخت کیبورد با سوییچ‌های مختلف ادامه می‌دهد و از آنجا که یکی از قدیمی‌ترین برندها در زمینه تولید کیبورد است بسیاری از کاربران به آن و البته تجربه‌اش در ساخت کیبورد اعتماد دارند. اما برندهای دیگری به غیر از Cherry نیز کیبوردهای مکانیکی تولید می‌کنند که برخی از معروف‌ترین آنها عبارتند از Logitech، Gateron، HyperX، Kaihua، Razer، Varmilo و SteelSeries.

نورپردازی در کیبوردهای مکانیکی گیمینگ

هیچ تفاوتی با کیبوردهای دیگر ندارد و همانطور که کیبوردهای گیمینگ معمولی دارای نورپردازی هستند کیبوردهای مکانیکی گیمینگ نیز می‌توانند چنین نورپردازی داشته باشند که البته بسته به نوع و قیمت کیبورد می‌تواند متفاوت باشد. بعضی مواقع این نورپردازی تنها برای کل کیبورد قابل تنظیم است، بعضی مواقع برای چند بخش مختلف از کیبورد و بعضی مواقع برای تک تک دکمه‌های کیبورد. 

مزایا و معایب کیبوردهای مکانیکی

در زیر به برخی از مزایا و معایب کیبوردهای مکانیکی اشاره کرده‌ایم.

مزایا

-    عمر مفید بیشتری دارند.

-    حس تایپ کردن که بیشتر تایپیست‌ها دنبالش هستند را القا می‌کنند.

-    به دلیل عملکرد سریع دکمه‌ها (در کیبوردهای خطی) گزینه بهتری برای گیمینگ به حساب می‌آیند.

-    امکان تعویض سوییچ هر دکمه به دلخواه در آنها وجود دارد.

-    از آنجا که در کیبوردهای مکانیکی امکان برداشتن دکمه‌ها از جایشان وجود دارد تمیز کردن زیر دکمه‌ها و بخش‌های زیری‌تر کیبورد نیز ممکن است.

معایب

-    قیمت بیشتری دارند.

-    سر و صدایشان از کیبوردهای معمولی بیشتر است (البته به غیر از کیبوردهای مکانیکی خطی).

قیمت کیبوردهای مکانیکی

قیمت کیبوردهای مکانیکی تا حد زیادی به نوع و کیفیت سوییچ‌های به کار رفته در دکمه‌های آنها، امکانات و ویژگی‌های خاص‌شان و همچنین موادی که در ساخت بدنه کیبورد از آنها استفاده شده (مثل آلومینیوم، پلاستیک و حتی چوب) بستگی دارد. قیمت یک کیبورد مکانیکی می‌تواند از چیزی حدود 50 دلار شروع شده و بسته به امکانات و ویژگی‌هایش به 350 دلار هم برسد. به هر حال آن چیزی که در مورد بیشتر کیبوردهای مکانیکی صدق می‌کند آن است که قیمت آنها در مقایسه با کیبوردهای Rubber Dome همتراز خودشان بیشتر است (به دلیل داشتن قطعات مکانیکی بیشتر و هزینه‌ای که صرف سوار کردن آنها روی هم می‌شود).

سخن آخر

اگر تایپیست حرفه‌ای هستید و می‌خواهید آن حس واقعی تایپ را از کیبوردتان بگیرید بدون شک یک کیبورد مکانیکی انتخاب بهتری برای شما خواهد بود به اضافه اینکه عمر این کیبوردها نیز بیشتر است و می‌توانید ساعت‌های بیشتری از آنها کار بکشید. کیبوردهای مکانیکی برای گیمرها نیز انتخاب مناسبی به شمار می‌روند چرا که حساسیت دکمه‌های آنها بیشتر است و با اندک فشاری عمل خواهند کرد (به خصوص در کیبوردهای مکانیکی خطی) لذا استفاده از آنها در بازی‌هایی که نیاز به عکس‌العمل سریع دارند می‌تواند باعث بهبود عملکرد گیمر شود.