اگر یکی از تعمیرکنندگان کامپیوتر و یا یکی از خریدارن قطعات کامپیوتری بوده باشید به احتمال بسیار زیاد درهنگام خرید قطعات مختلف دچار سردرگمی شده اید. یکی از بخش هایی که خریداران درهنگام تهیه آن دچار مشکل می شوند انتخاب پردازنده مناسب در میان انبوهی از CPU های مختلف است. علاوه بر وجود مدل ها و برند های مختلف، هریک از این برندها نسل های متفاوتی از محصولات خود را عرضه می کنند که بر سردرگمی کاربران افزوده است. در مقاله پیش رو قصد داریم به بررسی نسل های مختلف پردازنده های تولید شده توسط کمپانی نام آشنای intel را مورد بررسی قرار داده و راه های تشخیص انواع آن را بیان کنیم. بسیاری از کاربران با وجود اینکه از CPU های تولید شده توسط این شرکت در سیستم خود بهره می برند اما هنوز هم تفاوت پردازنده های Core i3، Core i5 و Core i7 را نمی دانند. جالب است بدانید که اینتل با عرضه نسل پردازنده های Core i9، تنوع محصولات خود را افزایش داده است. از سوی دیگر شناخت ویژگی نسل های مختلف پردازنده ها به کاربران این امکان را می دهد تا در هنگام تهیه پردازنده های کامپیوتری، متناسب با نیاز خود و ویژگی های محصول مدنظر خود اقدام به خرید بکنند. در ادامه با تاپ رایان همراه باشید.
چگونه نسل CPU های اینتل را تشخیص دهیم؟
از مهمترین راه های تشخیص نوع نسل پردازنده اینتل توجه به نحوه نام گذاری آن ها می باشد. عمده ترین محصولات اینتل با نام های intel Pentium، intel Celeron وintel Core شناخته می شوند. دو مدل اول این شرکت یعنی «اینتل پِنتیوم» و «اینتل سِلِرون» در دسته CPUهای کم هزینه و مقرون بصرفه شناخته می شوند و بیشتر برای کسانی که می خواهند هزینه کمتری را پرداخت کنند مناسب تر می باشد. اما مدل «اینتل کور» قابلیت و امنکانات بسیار بیشتری نسبت به دو مدل قبلی داشته و گران تر است. مدل دیگری با نام intel Xeon Scalable نیز وجود دارد که به لحاظ عملکردی سطح بسیاری بالایی داشته و غالبا در سرورها و ایستگاه های کاری (Work Stations) مورد استفاده قرار می گیرند. نام گذاری CPU های سری Core اینتل متفاوت تر از سری های Pentium و Celeron می باشد. در این پردازنده ها نام CPU یک اصطلاح و یک شماره مدل را شامل می شود. از این رو در پردازنده های intel Core شاهد پسوندهای i3، i5، i7 و i9 می باشیم. لازم به ذکر است که در این پردازنده ها هرچه شماره مدل بیشتر باشد، آن پردازنده از توان عملکردی بالا و قابلیت های بیشتری برخوردار خواهد بود.
بررسی نام نسل های مختلف پردازنده intel
اکنون پس از آشنایی اولیه با نسل های مختلف پردازنده های اینتل به سراغ بررسی این اسامی رفته و معنا و مفهوم ارقام و حروف بکار رفته در آن ها را مورد بررسی قرار می دهیم. در نام گذاری اسمی نسل های مختلف CPUهای اینتل شاهد یک شماره چهار رقمی هستیم که شماره پردازنده می باشد. اولین رقم از این اعداد نشان دهنده نسل CPU می باشد. به عنوان مثال فرض کنید که شماره یک پردازنده 9800 باشد. نخستین عدد این شماره عدد 9 است و بیانگر این است که پردازنده مذکور از نسل نهم می باشد. شماره دیگری مانند 8800 را در نظر بگیرید. عدد اول این شماره نشان می دهد که این پردازنده از فناوری نسل هشتم پشتیبانی می کند. توجه داشته باشید که در مورد CPUهای نسل دهم این کمپانی شماره پردازنده کمی متفاوت تر است. در این پردازنده ها دو رقم ابتدایی شماره پردازنده عدد 10 می باشد. به سراغ سه عدد باقی مانده می رویم. این سه عدد به ارقام SKU معروف است. ترتیب قرار گیری ارقام SKU به نحوی می باشد که خط تولید CPU براساس مرتب شدن این اعداد توسعه می یابد. ار قام SKU شاخص بسیار مهمی در تعیین امکانات CPUهای کمپانی اینتل می باشند. درواقع هرچقدر مقدار این رقم در یک پردازنده بالا باشد نشان دهنده این است که پردازنده آن نسل از قابلیت های بیشتری برخوردار خواهد بود. البته توجه کنید که SKU برای مقایسه نسل های مختلف پردازنده ها بکار نمی روند. برای نمونه پردازنده سری intel Core را درنظر بگیرید که در شماره محصول آن از حرف U استفاده شده است. این حرف بیانگر این است که طراحی این پردازنده به شکلی است که برای کار در لپ تاپ هایی با قدرت پایین تر مناسب است. یا در یک مثال دیگر شما ممکن است در هنگام بررسی مشخصات یک سیستم با حروف XE مواجه شوید. این دو حرف مختصر شده عبارت Extreme Edition می باشند. حروف XE بیانگر پردازنده هایی هستند که برای کار در سیستم های کامپیوتری با بیشترین سطح عملکرد طراحی شده اند. اکنون هریک از سری های مختلف پردازنده های اینتل را بطور کامل و دقیق بررسی می کنیم:
نسل 10 و 11 پردازنده های اینتل سری intel Core
پردازنده های این نسل مناسب لپ تاپ ها و دیوایس هایی می باشند که بصورت باریک و روشن طراحی شده باشند. این CPUها برای سیستم هایی با کاربرد روزمره و عادی مناسب می باشند. عمدتا نام گذاری این نسل از پردازنده ها به دو نوع مختلف دسته بندی می شود. دسته اول شامل پردازنده هایی می باشد که در شماره پردازنده آن ها حرف G وجود دارد. این پردازنده ها کاربردی گرافیکی داشته و از جدیدترین فناوری های گرافیکی بهره می برند. همچنین عدد کناری این حرف نیز بیانگر توان گرافیکی پردازنده می باشد. هرچقدر مقدار این عدد بیشتر باشد، عملکرد گرافیکی پردازنده بیشتر بوده و هرچه کمتر باشد توان آن پایین خواهد بود.
دسته دیگر که پردازنده های نسل 11 و 12 اینتل را شامل می شوند؛ پردازنده هایی هستند که شماره آن ها فاقد حرف G می باشد. شماره پردازنده آن ها پنج رقمی بوده که دو رقم اولشان عدد 10 به عنوان شاخص نسل پردازنده و سه رقم بعدی همان ارقام SKU می باشد. نام گذاری پردازنده های این نسل همانند نسل قبلی بوده و در کنار ارقام شماره محصول یک پسوند یک حرفی مانند (Y, K, H, U, …) نیز خواهند داشت. این حروف بیانگر قابلیت های مختلف پردازنده می باشد و ویژگی هایی مانند مصرف باتری و سازگاری آن ها با دستگاهی که برایشان طراحی شده اند را بیان می کند.
نسل 6 تا 9 پردازنده های اینتل سری intel Core
شماره محصول در این دسته از پردازنده های اینتل چهار رقمی می باشد که رقم اول شاخص نسل و سه رقم بعدی ارقام SKU را نشان می دهد. به مانند نسل های قبلی در کنار شماره پردازنده یک پسوند تک حرفی نیز استفاده می شود که نشان دهنده خط تولید CPU می باشد.
نسل پردازنده های اینتل سری intel Pentium
نام گذاری پردازنده های intel Pentium Gold با یک پیشوند الفبایی شروع شده و چهار رقم SKU پس از آن می آیند. اما پردازنده های intel Pentium Silver فاقد هرگونه پیشوندی بوده و تنها یک حرف پس از ارقام SKU نوشته می شود. اعداد موجود در شماره پردازنده به ویژگی های مختلفی چون سرعت کلاک، حافظه پنهان و یا پورت FBS اشاره دارد که بهبود یافته اند. هرچه این ارقام بالاتر باشند پردازنده مذکور قابلیت و سطح عملکرد بیشتری خواهد داشت. شناسایی پردازنده های گُلد و سیلورِ اینتل پنتیوم براساس عملکرد اجمالی CPU صورت می گیرد. پردازنده های intel Pentium Gold دارای عملکرد بهینه سازی شده می باشند ولی پردازنده های intel Pentium Silver در زمره پردازنده های اقتصادی قرار می گیرند.
نسل پردازنده های اینتل سری intel Celeron
فرمت نام گذاری پردازنده های سلرون تقریبا مشابه پردازنده های پنتیوم بوده و دو تایپ مختلف دارد. دسته اول CPUهای intel Celeron فاقد هرگونه پیشوند الفبایی بوده و تنها سه رقم SKU را شامل می شود. اما دسته دوم این پردازنده ها دارای یک پیشوند الفبایی بوده و چهار رقم SKU هم پس از آن نوشته می شود. هرچه ارقام پردازنده بالاتر باشد قابلیت هایی نظیر سرعت کلاک، حافظه پنهان و یا پورت FBS نیز بهبود یافته تر خواهند بود.
تفاوت نسل CPUهای مختلف پردازنده های intel: گفتیم که درهنگام خرید ممکن است با پردازنده های متنوعی مواجه شوید. بجز CPUهای تولید شده توسط شرکت AMD خود کمپانی intel نیز تنوع محصول بسیاری دارد. از این رو تشخیص نسل پردازنده ای که مناسب شما باشد و نیازتان را برطرف کند ضروری بنظر می رسد. از این رو لازم است در این زمینه با برخی اصطلاحات آشنا شویم:
سرعت کلاک (Speed clock): سرعت کلاک بیانگر توان عملیاتی پردازنده در هر ثانیه را نشان می دهد و با واحد گیگاهرتز اندازه گیری می شود. هرچقدر عدد سرعت کلاک پردازنده بالاتر باشد، کامپیوتر درهنگام اجرای برنامه ها و باز کردن فایل های مختلف سریع تر عمل خواهد کرد.
مورد بعدی که در هنگام تشخیص نسل های پردازنده ها می تواند کمک کننده باشد شناخت تعداد هسته آن است. عمده پردازنده ها دارای 2 یا 4 هسته می باشند که آن ها را به عنوان پردازنده های دو هسته ای و چهار هسته ای می شناسیم. البته با پیشرفت روزافزون تکنولوژی امروزه شاهد عرضه پردازنده های شش و هشت هسته ای نیز هستیم. تعداد هسته بیشتر پردازنده بدین معنی است که پردازنده قادر خواهد بود که کارهای مختلف را بدون کم شدن سرعت پردازش انجام دهد.
پردازنده اتم اینتل (intel Atom)
با عرضه لپ تاپ های سبک و بسیار باریک در دهه نخست قرن جدید، پردازنده های intel Atom مورد استفاده قرار گرفتند. این پردازنده ها چهار هسته ای بوده و برای کاربری عمومی و روزمره طراحی شده بودند. پردازنده های اتم اینتل سرعت بالایی ندارند و به همین دلیل امروزه اغلب در تبلت های ویندوز ارزان قیمت بکار برده می شوند. البته این پردازنده ها سرعت کم خود را با مصرف بهینه باتری و قابلیت قرارگیری در دستگاه های باریک تر جبران کرده اند.
intel Pentium و intel Celeron پردازنده هایی برای سیستم های ارزان قیمت
پردازنده های Pentium و Celeron پایین ترین سطح پردازنده های اینتل می باشند و به همین دلیل نسبت به پردازنده intel Core سطح عملکرد پایین ترین دارند. پردازنده Pentium در اواخر دهه 90 میلادی یکی از ارکان اصلی سیستم های کامپیوتری قدرتمند را تشکیل می داد اما با گذشت زمان جای خود را به مدل های جدیدتر و البته گران قیمت تر داد. قیمت مدل های امروزی این پردازنده در حدود 250 الی 300 پوند می باشد. در کنار قیمت مناسب، مصرف باتری بهینه این پردازنده ها سبب شده است تا intel Pentium برای کاربری روزمره و معمولی بسیار مناسب باشد. پردازنده های Celeron حتی سطح عملکرد پایین تری نسبت به تراشه های Pentium دارند و تنها در سیستم های بسیار ارزان قیمت و ضعیف مورد استفاده قرار می گیرند.
پردازنده های اینتل پلاس (intel Plus)
در سال 2018 میلادی کمپانی اینتل از پردازنده های intel Core i3+، intel Core i5+و intel Core i7+ رونمایی کرد. سری پلاس پردازنده های اینتل از فناوری Optane SSD پشتیبانی می کنند. حافظه Optane بدون کاهش ظرفیت حافظه ذخیره سازی اصلی، سرعت عملکرد سیستم را تا حد چشم گیری افزایش می دهد. شیوه کار این حافظه بدین شکل است که برنامه ها و فایل هایی که بیشتر از سایرین مورد استفاده قرار می گیرند را شناسایی کرده و سپس آن ها را به یک حافظه SSD فوق سریع (Ultra-Fast) منتقل می کند. این فرایند کاملا بصورت خودکار صورت می گیرد و دیگر لازم نیست خود کاربر بصورت دستی این کار را انجام دهد.
پردازنده های intel Core i9
نسل جدید پردازندههای اینتل در سال ۲۰۱۷ برای سیستمهای کامپیوتری معرفی شد. یک سال بعد و در سال ۲۰۱۸ این پردازنده برای لپ تاپها نیز عرضه شد. این پردازندههای بسیار پرقدرت را که آخرین نسل پردازنده اینتل میباشند، تنها در کامپیوترها و لپ تاپهای گران قیمت شاهد هستیم. پردازندهها Core i9 intel اغلب در کارهای گرافیکی همچون ویرایش و ادیت ویدئوها مورد استفاده قرار میگیرند.
مفاهیم پیچیده اینتل Core i3، Core i5 و Core i7
در این بخش معنا و مفهوم هریک از حروف الفبایی بکار رفته در شماره پردازنده ها را مورد بررسی قرار می دهیم. پیشتر گفتیم که در شماره پردازنده ممکن است حروفی بکار رفته باشد. هریک از این پسوند یا پیشوندهای الفبایی مفهوم خاص خود را دارد و به سبب آن ویژگی های هر پردازنده متفاوت با پردازنده های دیگر خواهد بود. به عنوان مثال ممکن است دو سیستم متفاوت هر دو به پردازنده
Core i5 مجهز شده باشند اما حروف موجود در شماره این پردازنده ها باعث تفاوت در ویژگی های این دو خواهد شد. این موضوع برای سایر پردازنده های i3، i7 و i9 نیز صادق است.
بدون پسوند: معمولا این پردازنده ها استاندارد دسکتاپ بوده و چهار هسته ای می باشند. به دلیل بهره مندی از سرعت کلاک بالا امکان ویرایش تصاویر و ویدیوها با سرعت بالا را ممکن می سازند. همچنین پردازنده های مذکور جهت استفاده ها عمومی بسیار مناسب می باشند.
پسوند T: پردازنده های با پسوند T عمدتا در سیستم های AIO و رایانه های کوچک مورد استفاده قرار می گیرند. با اینکه این پردازنده ها سرعت کلاک کمتری نسبت به پردازنده های بدون پسوند دارند اما به لحاظ کاربرد و تعداد هسته شبیه آن ها هستند.
پسوند K: پردازهای با پسوند K از عملکرد بسیار بالایی برخورداراند و عمدتا در سیستم های قدرتمند مورد استفاده قرار می گیرند. با وجود اینکه این پردازنده ها شبیه پردازنده های بدون پسوند می باشند اما از سرعت کلاک بیشتری برخوردارند. همچنین قابلیت Overclock (اُور کلاک) شدن این تراشه ها نیز وجود دارد.
پسوند U: این پردازنده ها در اغلب کامپیوترهای AIO ارزان قیمت و بسیاری از لپ تاپ ها استفاده می شوند. پردازنده های با پسوند U قدرت بسیار کمی دارند و کندترین سری پردازنده های Core i اینتل به شمار می روند. اغلب این پردازنده ها دو هسته ای می باشند. البته مدل های جدیدتر به چهار هسته نیز مجهز شده اند. اگرچه امکان ویرایش تصاویر و ویدیوها در این نوع پردازنده وجود دارد اما هنگام خروجی گرفتن بسیار کند عمل می کنند.
پسوند HQ: پردازنده های دارای پسوند HQ جزء قدرتمندترین پردازنده های کمپانی اینتل به شمار می روند. این پردازندها چهار هسته ای بوده و برای ویرایش و ادیت تصاویر و فیلم ها بسیار مناسب می باشند. با این حال پایین بودن عمر باتری و عدم قابلیت حمل از نقاط ضعف این پردازنده ها محسوب می شود.
حرف Y در وسط: این تراشه ها را می توان ضعیف ترین نسل پردازنده های اینتل نامید. توان پردازشی بسیار پایینی دارند و اصلا برای کارهای گرافیکی چون ادیت تصاویر و فیلم ها مناسب نیستند و تنها برای کاربری های معمولی و روزمره می توان از آن ها استفاده کرد. اما با این حال نقاط قوت بسیاری همچون مصرف بهینه باتری، سطح عملکرد قابل قبول در انجام کارهای سبک تر دارند. همچنین به دلیل اینکه در طراحی آن ها هیچگونه فنی وجود ندارد، بسیار باریک و کم صدا می باشند.
اعداد نسل پردازنده های اینتل
پس از بررسی حروف بکار رفته در شناسه پردازنده ها نوبت به بررسی ارقام موجود در آن ها می رسد. در قسمت های قبلی گفتیم که اولین عدد شماره محصول، بیانگر نسل پردازنده می باشد. هرچقدر این عدد رقم بالایی داشته باشد بدین معنی است که نسل پردازنده بالاتر بوده و بروزتر است.
جمع بندی
نکاتی که گفته شد راهنمایی برای آشنایی هرچه بیشتر خوانندگان عزیز با اصطلاحات و تعاریف رایج در نسل ها و سری های مختلف پردازنده ها می باشد. تنوع و گوناگونی پردازنده های مختلف بسیار زیاد است اما با استفاده از اطلاعاتی که خدمتتان ارائه شد می توانید با شناخت وجه تمایز این پردازنده ها، محصول موردنظر خود را انتخاب کرده و تهیه نمایید.