کویل واین (Coil Whine) چیست؟ یکی از نویز های مزاحم در دستگاه های کامپیوتری است که اغلب به صورت صدای خش‌خش یا قیژ قیژ شنیده می‌شود. این صدا، برخلاف نویزهای معمولی فن خنک‌کننده یا درایوهای چرخان، ناشی از لرزش قطعات الکترونیکی نظیر سیم پیچ‌ها و خازن‌ها است. کویل واین به‌ویژه در هنگام انجام فعالیت‌های سنگین گرافیکی یا گیمینگ شدت می‌یابد و می‌تواند تمرکز کاربران را مختل کند. عوامل ایجاد این صدا شامل فشار اضافی بر قطعات سخت افزاری، خرابی سیستم خنک‌کننده یا مشکلات در کارت گرافیک است. به همین دلیل نیز وجود این مشکل ممکن است باعث آسیب به قطعات کامپیوتری شود. با این حال، روش های متعددی برای کاهش یا حذف این صدا وجود دارد. در همین راستا نیز ما قصد داریم تا در این مقاله به بررسی این پدیده، علت و راه حل مقابله با آن بپردازیم.
کویل واین یا Coil Whine چیست؟ علت و راه حل آن
کویل واین (Coil Whine)، به معنای صدایی مزاحم است که به دلیل ارتعاش سیم پیچ‌های الکترومغناطیسی در فرکانس‌های شنیدنی ایجاد می‌شود. این صدا، معمولاً در قطعاتی نظیر کارت گرافیک، منابع تغذیه و تنظیم‌کننده های ولتاژ رخ می‌دهد و به ویژه در هنگام انجام فعالیت‌های سنگین گرافیکی یا گیمینگ بیشتر شنیده می‌شود. منشأ کویل واین، قطعاتی به نام القاگر است که وظیفه تنظیم جریان الکتریکی را دارند. این قطعات از سیم مسی پیچیده‌شده به دور یک هسته آهنی تشکیل شده‌اند و هنگام عبور جریان، ممکن است لرزش کنند و صدایی شبیه وزوز یا جیغ تولید کنند. اگرچه این پدیده آزاردهنده است، اما نشانه خرابی نیست و تأثیری بر عملکرد یا طول عمر دستگاه ندارد. شدت کویل واین در صفحات بارگذاری بازی‌ها یا در منو هایی با نرخ فریم بالا افزایش می‌یابد، زیرا مصرف انرژی و لرزش قطعات بیشتر می‌شود. با این حال، در سیستم‌های کاملاً بی‌صدا مانند رایانه‌های مخصوص سینمای خانگی، این صدا بیشتر به گوش می‌رسد. اگر به جای کویل واین، صدای جیرجیر خازن شنیده شود، باید به خرابی قطعه مشکوک شد و اقدامات لازم را انجام داد. در ادامه بیشتر به بررسی این پدیده و عوامل ایجاد آن می پردازیم.
عوامل ایجاد کویل واین (Coil Whine)
عوامل مختلفی بر شدت و ایجاد کویل واین تاثیر می گذارند. تغییرات جریان عبوری باعث تغییر در فرکانس و شدت این صدا می‌شود؛ بنابراین کویل واین بسته به بار سیستم ممکن است گاهی شنیده نشود. همچنین، اتصال بد لحیم بین القاگر و برد مدار نیز می‌تواند منجر به ایجاد این صدا شود. کویل واین بیشتر در کارت گرافیک، منابع تغذیه و تنظیم‌کننده‌های ولتاژ به گوش می‌رسد، به‌ویژه زمانی که این قطعات تحت بار سنگین مانند بازی‌های گرافیکی یا پردازش‌های سنگین قرار دارند.
- صدای کارت گرافیک: یکی از دلایل می تواند صدا دادن کارت گرافیک باشد. صدای کارت گرافیک ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود. تجمع گردوغبار در فن می‌تواند باعث ایجاد نویز شود که با تمیز کردن فن‌ها این مشکل رفع خواهد شد. عدم روانکاری بلبرینگ ها نیز عامل دیگری است که با گذشت زمان باعث اصطکاک و صدای مزاحم می‌شود. هنگام فعالیت‌های گرافیکی سنگین، داغ شدن فن‌ها و افزایش سرعت آن‌ها نیز باعث ایجاد صدا می‌شود. هم چنین، مشکلات سازگاری درایورهای جدید یا تغییر قطعات سخت افزاری ممکن است منبع صدا باشد.
- صدای جرقه در لپ تاپ: صدای جرقه در لپ تاپ اغلب نشانه مشکلات جدی در سیستم برق‌رسانی دستگاه است. اگر این صدا همراه با بوی سوختگی باشد، احتمالاً نشان‌دهنده اتصال کوتاه یا خرابی قطعات الکترونیکی است. در چنین شرایطی، بهتر است لپ‌تاپ را فوراً خاموش کرده و به یک متخصص مراجعه کنید. اگر صدای جرقه همراه با فشار زیاد روی سیستم و فعالیت برنامه‌های سنگین رخ دهد، ممکن است ناشی از عملکرد نادرست فن باشد. بستن برنامه‌های سنگین و استراحت دادن به دستگاه در این موارد توصیه می‌شود. بااین‌حال، برای اطمینان، بررسی دقیق دستگاه ضروری است.
برای مطالعه آموزش های بیشتر : آموزش اورکلاک کردن مادربرد
Coil Whine و راه حل های رفع آن
کویل واین صدایی است که از ارتعاشات سیم‌پیچ‌های سلف در قطعات الکترونیکی مانند کارت گرافیک، منبع تغذیه و مادربرد به وجود می‌آید. این صدا معمولاً در فرکانس‌های بالای شنوایی انسان قرار دارد و اگر چه از نظر عملکرد فنی مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما می‌تواند برای کاربران آزاردهنده باشد. در اینجا راهکارهای مختلف کاهش یا رفع این صدا ارائه شده است. اگر کارت گرافیک یا قطعه موردنظر جدید است، صداهای کویل واین ممکن است به دلیل فرسایش اولیه سیم‌پیچ‌ها به وجود آمده باشد و در اغلب موارد پس از چند هفته یا یک ماه کاهش یابد یا به‌کلی از بین برود. اگر مشکل همچنان پابرجا بود، می‌توانید از هدفون‌های حذف نویز برای کاهش اثرات آن استفاده کنید. هم چنین، دور کردن کیس از محل نشستن می‌تواند شدت صدای شنیده شده را کاهش دهد، زیرا صداهای با فرکانس بالا در مسافت کوتاه به‌شدت تضعیف می‌شوند. در ادامه به بررسی برخی از راه حل های مقابله با این مشکل می پردازیم.
محدود کردن نرخ فریم (FPS)
یکی از روش‌های مؤثر کاهش کویل واین، محدود کردن تعداد فریم‌های تولید شده توسط کارت گرافیک است. FPS بالا جریان بیشتری از سیم‌پیچ‌های سلف عبور می‌دهد و ارتعاشات بیشتری ایجاد می‌کند. برای این کار می‌توانید از ابزارهایی مانند کنترل‌پنل Nvidia یا AMD، برنامه‌هایی نظیر MSI Afterburner یا RTSS استفاده کنید. با این حال، توجه داشته باشید که این روش ممکن است باعث افزایش تاخیر ورودی در بازی‌ها شود.
تغییر تنظیمات سخت افزاری
تغییراتی در سخت‌افزار می‌تواند به کاهش کویل واین کمک کند:
- تغییر سرعت فن: تغییر سرعت فن می‌تواند دمای کارکرد اجزای کارت گرافیک را تغییر داده و در نتیجه ارتعاشات سیم‌پیچ‌ها را کاهش دهد. این کار از طریق نرم افزارهایی مانند MSI Afterburner انجام‌پذیر است.
- آندرکلاک کردن: با کاهش فرکانس یا ولتاژ کارت گرافیک، می‌توان بار کاری و تولید گرما را کاهش داد و در نتیجه صدای کویل واین کمتر می‌شود.
- استفاده از خنک‌کننده آبی: این سیستم‌ها می‌توانند به‌طور مؤثری نویز کلی سیستم، از جمله صدای فن‌ها و کویل واین را کاهش دهند.
تعویض یا تعمیر قطعات
در صورتی که صدا به‌طور مداوم ادامه داشته باشد، گزینه‌های زیر را بررسی کنید:
- تعویض قطعه تحت ضمانت: اگر کارت گرافیک یا منبع تغذیه شما هنوز تحت ضمانت است، می‌توانید آن را تعویض کنید. برخی تولیدکنندگان ممکن است این مشکل را برطرف کنند.
- ایمن سازی سیم پیچ‌ها: پوشاندن سیم پیچ‌ها با مواد غیر رسانا مانند چسب حرارتی یا اپوکسی می‌تواند لرزش‌ها را کاهش دهد. این کار باید توسط افراد حرفه‌ای انجام شود.
- جایگزینی منبع تغذیه: پاورهای با کیفیت بالاتر ممکن است فرکانس لرزش سیم پیچ‌ها را تغییر داده و کویل واین را کاهش دهند.
بیشتر بخوانید : راه های افزایش طول عمر کامپیوتر
استفاده از کیس های عایق صدا
کیس‌های کامپیوتری با فوم‌های عایق صدا یا مواد جاذب ارتعاش می‌توانند به کاهش صدای کویل واین کمک کنند. هم چنین، تعویض کیس با مدل‌های طراحی‌شده برای کاهش نویز می‌تواند اثر بخش باشد.
راهکار های نرم افزاری
تغییر تنظیمات کارت گرافیک یا مادربرد می‌تواند فرکانس کاری سیم‌پیچ‌ها را از محدوده شنوایی انسان خارج کند. این کار با تغییر سطح توان یا ولتاژ قطعات و افزایش فرکانس نوسانات سیم‌پیچ‌ها انجام می‌شود. با این حال، استفاده از این روش نیازمند دقت و دانش فنی است.
ضمانت اصالت کالا
۷ روز ضمانت بازگشت وجه
مشاوره رایگان
پشتیبانی بر خط
ارسال به کل کشور
پرداخت در محل (تهران)
