اگر برای خرید مادربرد جدید به فروشگاههای آنلاین یا بازار مراجعه کرده باشید، با اصطلاح فرم فاکتور قطعا برخورد کردهاید. سوال اینجاست که چرا این همه مادربرد در اندازههای مختلفی تولید میشوند؟ اصلا هدف از ساخت این اندازههای مختلف چیست؟ آیا استانداردی برای اندازههای مادربرد وجود دارد؟ بله، مادربردها یک استانداردی دارند به نام فرم فاکتور. ما در این مقاله قصد دارید شما را با یکی از استانداردهای مهم در انتخاب مادربرد آشنا کنیم، معرفی انواع فرم فاکتور مادربرد که میتواند باعث شود بهترین انتخاب را داشته باشید.
منظور از فرم فاکتور مادربرد چیست و چرا به وجود آمده؟
اجازه دهید ابتدا یک مثال برای شما بزنیم. حتما وقتی برای خرید کفش یا لباس به فروشگاه مراجعه میکنید، از شما اندازه کفش یا لباس را میپرسند، این اندازهها یک استاندارد رسمی هستند و با گفتن آنها، فروشنده دقیقا میداند باید کدام اندازه کفش یا لباس را به شما بدهد.
فرم فاکتور هم دقیقا یک استاندارد بین المللی است. فرم فاکتور یک کدی است که مشخص میکند محصول مورد نظر چه اندازهای داشته و چینش قطعات در آن به چه صورت است. قطعا شما نمیتوانید به یک فروشنده قطعات کامپیوتر مراجعه کرده و بگویید یک مادربرد بزرگ میخواهم!
برای اکثر قطعات کامپیوتر فرم فاکتور وجود دارد که در بخش بعدی ما انواع فرم فاکتور مادربرد را برای شما معرفی میکنیم.
معرفی انواع فرم فاکتور مادربرد
ATX
ATX جزو قدیمیترین، پر استفادهترین و محبوبترین انواع فرم فاکتور مادربرد به حساب میآید. این فرم فاکتور برای اولین بار در دهه 90 میلادی و توسط شرکت اینتل به بازار معرفی شد. به طور کلی مادربردهای ATX در اندازه 244 میلیمتر در 305 میلیمتر ساخته میشوند. یعنی در حدود اندازه یک کاغذ A4 تقریبا!
علت طراحی به صورت ATX این است که جای کافی برای نصب انواع کارتها مثل کارت گرافیک، صدا، شبکه، اسلاتهای رم و پورتهای متعدد داشته باشد.
اصولا مادربردهای ATX فضای باز و بسیار مرتبی را برای نصب قطعات دارند. برای مثال میتوانند 4 اسلات رم و چندین اسلات PCIe داشته باشند.
Micro-ATX
Micro-ATX یکی دیگر از انواع فرم فاکتور مادربرد است که با ابعادی جمع و جورتر و البته اقتصادیتر به بازار معرفی شدند. اندازه این فرم فاکتور 244 در 244 میلیمتر است. در این فرم فاکتور همچنان از همه قطعات پشتیبانی میشود، اما نه به اندازه فرم فاکتور ATX، چون به خاطر فشردگی فضای داخلی، اصلا امکان استفاده از قطعات زیاد در کنار هم میسر نیست. اصولا در این فرم فاکتور اسلاتهای رم بین 2 تا 4 عدد و PCIe بین 2 تا 4 تا است. معمولا سیستمهای جمع و جور و میان رده از این فرم فاکتور خیلی استفاده میکنند.
Mini-ITX
Mini-ITX هم یکی دیگر از انواع فرم فاکتور مادربرد است که باز هم از فرم فاکتور قبلی کوچکتر بوده و در اندازه 170 میلیمتر در 170 میلیمتر طراحی میشوند. این اندازه کوچک باز هم باعث میشود تا تعداد قطعات باز هم کمتر شود، به طوری که دیگر شما یک اسلات PCIe و شاید 2 اسلات رم در اختیار داشته باشید. ولی این فرم فاکتور برای سیستمهای کامپکتی که قرار است به عنوان سینمای خانگی یا کامپیوترهای تجاری بی سرو صدا استفاده شوند عالی است.
Nano-ITX
Nano-ITX هم یکی از انواع فرم فاکتور مادربرد است که کمی از Mini - ITX کوچکتر بوده و اندازه آن 120 در 120 میلییمتر است. به همین دلیل از آن بیشتر در سیستمهایی که برای دستگاههای کوچک مثل مدیاپلیرها یا دستگاههایی که باید اینترنت اشیا داشته باشند استفاده میشود. وگرنه برای سیستمهای خانگی و حرفهای اصلا کاربردی ندارد.
Pico-ITX
Pico-ITX یکی دیگر از انواع فرم فاکتور مادربرد است که با اندازه 72 در 100 میلیمتر عرضه شده و بیشتر برای سیستمهایی مانند رباتها، کنترلرهای صنعتی، تجهیزات پزشکی و … استفاده میشود و برای کاربری خانگی، اداری و حرفهای اصلا استفاده نمیشود.
E-ATX
E-ATX یکی دیگر از انواع فرم فاکتور مادربرد است که به طور کلی از فرم فاکتور ATX بزرگتر و بسیار پیشرفتهتر است. اندازه این فرم فاکتور 305 در 330 میلیمتر بوده و فضای بسیار زیادی برای کارهای بسیار حرفهای را در خود دارد. به طور مثال با حدود 8 اسلات رم، چندین اسلات PCIe و … تولید شده و از آن میتوان برای سیستمهای گیمینگ حرفهای یا سرورها و امثال آن استفاده کرد. مادربردهای این فرم فاکتور معمولا خنککنندههای بسیار بزرگی داشته و در کل برای یک کار بسیار حرفهای از آنها استفاده میشود.
Mini-ATX
Mini-ATX یکی دیگر از انواع فرم فاکتور مادربرد است که خیلی رایج نیست. زیرا اندازه آن چیزی بین ATX و Micro-ATX است، یعنی 284 در 208 میلیمتر است. این نوع مادربردها بیشتر برای افراد خاصی که به دنبال مادربرد با فضای کوچکتر از ATX هستند، مانند سیستمهای اداری و خانگی مناسب است.
تا به اینجا ما انواع فرم فاکتور مادربرد را با هم شناختیم، اما برای خرید مادربرد، باید کدام را انتخاب کنیم؟
نحوه انتخاب فرم فاکتور مادربرد
در اولین قدم باید نوع کاربری کیس خودتان را مشخص کرده باشید و بر اساس آن از بین انواع فرم فاکتور مادربرد یکی را انتخاب کنید.
- اگر برای سیستم گیمینگ میخواهید انتخاب کنید، قطعا به دنبال یک یا چند کارت گرافیک بزرگ هستید، پس فرم فاکتورهای ATX یا E-ATX استفاده کنید.
- اگر یک سیستم جمع و جور برای کارهای روزمره میخواهید، میتوانید از اولین قدم این است که مشخص کنید کامپیوترتان را برای چه کاری میخواهید. اگر به دنبال یک سیستم گیمینگ قدرتمند هستید یا قصد دارید از چند کارت گرافیک استفاده کنید، فرم فاکتورهای Micro-ATX یا Mini-ITX اسفتاده کنید.
خرید انواع مادربرد
اگر به دنبال خرید انواع فرم فاکتور مادربرد هستید، حتما به فروشگاه تخصصی تاپ رایان سر بزنید. در فروشگاه تاپ رایان تمام مادربردهای موجود در ایران را میتوانید مشاهده کرده و بر اساس نیازی که دارید، اطلاعات محصول هر یک را به صورت کامل مطالعه کرده و سپس با بررسی و مقایسه، بهترین مادربرد خود را انتخاب کرده و سفارش دهید. همچنین اگر نیاز به اسمبل شدن کیس کامل دارید هم میتوانید با زدن کلید اسمبل، تمام قطعات مورد نیاز خود را انتخاب کرده و به صورت کاملا اصولی و استاندارد کیس خود را خیلی سریع در محل تحویل گرفته و کار خود را شروع کنید. اگر به هر دلیلی نیاز به اخذ مشاوره دارید، حتما با کارشناسان ما در تاپ رایان تماس بگیرید تا هوشمندانهترین انتخاب را داشته باشید.