یکی از مهم ترین پارامتر هایی که می توانند در سازگاری سیستم و حتی سرعت انتقال داده نقش تاثیرگذاری داشته باشد، پورت ها هستند. در این میان، USB-C و تاندربولت به عنوان دو استاندارد پرکاربرد شناخته میشوند که شباهت ظاهری آنها بسیاری از کاربران را به اشتباه میاندازد. از طرفی یکی دیگر از مهمترین دلایل سردرگمی کاربران این است که هر دو درگاه از یک کانکتور فیزیکی یکسان استفاده میکنند؛ اما در عمل، امکانات و عملکرد آنها یکسان نیست. در واقع این دو پورت تفاوتهای قابل توجهی از نظر سرعت، قابلیتها و نحوه عملکرد دارند که دانستن آنها برای انتخاب مناسب ضروری است. در این مقاله، قصد داریم تفاوت پورت تاندربولت با USB-C را بررسی کنیم و توضیح دهیم هر کدام برای چه کاربردهایی مناسبتر هستند.
پورت USB-C چیست؟
پورت USB-C امروزه به یک استاندارد رایج در بسیاری از دستگاهها از جمله لپ تاپها، گوشیهای هوشمند و تبلتها تبدیل شده است. این پورت با هدف انتقال داده، انرژی و تصویر از طریق یک پورت واحد طراحی شده است. یکی از مهمترین ویژگیهای USB-C، امکان استفاده از آن در طیف وسیعی از دستگاهها (از لپ تاپها و گوشیهای هوشمند گرفته تا مانیتورها و لوازم جانبی) است. برخلاف نسخههای قدیمیتر USB، این کانکتور نیازی به رعایت جهت خاصی هنگام اتصال ندارد، که کاربری آن را سادهتر میکند.
USB-C میتواند از استانداردهای مختلف انتقال داده، مانند USB 3.2 و USB4، پشتیبانی کند. بسته به نسخه مورد استفاده، سرعت انتقال داده در این فناوری میتواند از 5 گیگابیت بر ثانیه تا 40 گیگابیت بر ثانیه متغیر باشد. هم چنین، این پورت از فناوری Power Delivery (PD) پشتیبانی میکند که امکان شارژ سریع دستگاهها را فراهم میکند. با وجود شباهت فیزیکی بین USB-C و تاندربولت، همه درگاههای USB-C از قابلیتهای تاندربولت برخوردار نیستند. در نتیجه، هنگام انتخاب یک دستگاه یا کابل، توجه به استانداردهای پشتیبانیشده اهمیت زیادی دارد.
پورت تاندربولت چیست؟
تاندربولت (Thunderbolt) یک فناوری اتصال با سرعت بالا است که توسط شرکت اینتل با همکاری اپل توسعه یافته است. این استاندارد در ابتدا با هدف افزایش پهنای باند برای انتقال داده، تصویر و انرژی در یک پورت واحد معرفی شد. تاندربولت از همان کانکتور USB-C استفاده میکند؛ اما عملکردی بسیار قدرتمندتر دارد. در واقع تاندربولت یک استاندارد پیشرفتهتر، با قابلیتهای بیشتر است.
اولین نسخه تاندربولت در سال 2011 معرفی شد و از رابط Mini DisplayPort بهره میبرد، اما از نسخه سوم به بعد، این فناوری بهطور کامل به کانکتور USB-C منتقل شد. تاندربولت 3 و 4 از پهنای باند 40 گیگابیت بر ثانیه پشتیبانی میکنند که این مقدار در مقایسه با استانداردهای معمول USB بسیار بالاتر است. این فناوری امکان انتقال هم زمان داده، ویدئو با کیفیت بالا (مانند 4K و 8K) و تأمین انرژی را فراهم میکند.
یکی از ویژگیهای کلیدی تاندربولت، پشتیبانی از اتصال زنجیرهای (Daisy Chaining) است که به کاربران اجازه میدهد چندین دستگاه مانند مانیتور، هارد اکسترنال و داکهای حرفهای را به صورت متوالی به یکدیگر متصل کنند. هم چنین، این فناوری در سیستمهای حرفهای مانند مک بوکها و ایستگاههای کاری بهطور گسترده مورد استفاده قرار میگیرد؛ چراکه عملکرد سریع و تأخیر کم آن، نیازهای کاربران حرفهای را به خوبی برآورده میکند.
تفاوت پورت تاندربولت با USB-C
پورت تاندربولت و USB-C از نظر ظاهری کاملاً مشابه هستند؛ اما در عملکرد تفاوت قابل توجهی دارند. بسیاری از کاربران این دو فناوری را یکسان در نظر میگیرند، اما استاندارد تاندربولت در واقع قابلیتهای بیشتری نسبت به USB-C معمولی ارائه میدهد. تفاوت پورت تاندربولت با تایپ سی را میتوان از جنبههای مختلفی بررسی کرد؛ از جمله سرعت انتقال داده، توان انتقال انرژی، پشتیبانی از نمایشگرها، قابلیت اتصال زنجیرهای و سازگاری با دستگاههای مختلف.
در ادامه به بررسی هر یک از این تفاوتها بهصورت موردی میپردازیم. با آگاهی از کاربردها و تفاوتهای این پورتها، میتوانید از این به بعد موقع خرید مانیتور یا سایر تجهیزات، دقت کنید که آیا این دستگاه پورت کاربردی مد نظرتان را دارد یا نه؟
سرعت انتقال داده
یکی از مهمترین تفاوتهای این دو فناوری، سرعت انتقال داده است. USB-C بسته به نسخهای که از آن استفاده میشود، میتواند سرعتهای مختلفی ارائه دهد. به عنوان مثال، USB 3.2 Gen 1 حداکثر سرعت 5 گیگابیت بر ثانیه، USB 3.2 Gen 2 تا 10 گیگابیت بر ثانیه و USB4 تا 40 گیگابیت بر ثانیه را پشتیبانی میکند. در مقابل، تاندربولت 3 و 4 از سرعت ثابت 40 گیگابیت بر ثانیه بهره میبرند، که عملکردی مطمئنتر و سریعتر نسبت به اکثر نسخههای USB-C دارد. بنابراین، اگر نیاز به انتقال دادههای حجیم با بیشترین سرعت دارید، تاندربولت گزینه بهتری محسوب میشود.
پشتیبانی از انواع نمایشگرها
USB-C از استاندارد DisplayPort پشتیبانی میکند و امکان اتصال مانیتورهای 4K را فراهم میآورد. اما اگر در کنار مانیتور 4K، تصمیم بر خرید مانیتور 8K و استفاده از آن را هم دارید، تاندربولت برای شما پورت بهتری است. این پورت از چندین مانیتور به صورت هم زمان پشتیبانی میکند. به عنوان مثال، تاندربولت 3 و 4 امکان اتصال دو نمایشگر 4K یا یک مانیتور 8K را فراهم میسازند. این قابلیت برای کاربران حرفهای، مانند طراحان گرافیک و تدوینگران ویدیو، مزیت بسیار بزرگی محسوب میشود.
اتصال زنجیرهای این دو پورت
یکی دیگر از قابلیتهای منحصربهفرد تاندربولت، امکان اتصال زنجیرهای دستگاهها است. در این فناوری، شما میتوانید چندین دستگاه را پشت سر هم به یک پورت متصل کنید. به عنوان مثال اگر میخواهید از کاربرد کارت گرافیک اکسترنال در کنار یک هارد اکسترنال و مانیتور بهرهمند شوید، میتوانید آنها را به صورت زنجیرهای به یک درگاه تاندربولت متصل کنید. در مقابل، USB-C چنین قابلیتی ندارد و برای هر دستگاه نیاز به یک درگاه جداگانه خواهید داشت.
توان انتقال انرژی
USB-C از فناوری USB Power Delivery (USB-PD) پشتیبانی میکند و بسته به نسخه، میتواند تا 240 وات توان را انتقال دهد. در مقابل، تاندربولت 4 از حداکثر توان 100 وات پشتیبانی میکند. این بدان معناست که اگرچه هر دو استاندارد میتوانند برای شارژ دستگاهها استفاده شوند، اما USB-C در برخی موارد گزینه بهتری برای دستگاههایی با مصرف انرژی بالا مانند لپ تاپهای قدرتمند خواهد بود.
تفاوت پورت تاندربولت با USB-C در سازگاری با دستگاه ها
هر پورت تاندربولت میتواند از USB-C پشتیبانی کند، اما عکس این موضوع همیشه صادق نیست. دستگاههای دارای پورت USB-C معمولاً نمیتوانند از قابلیتهای تاندربولت بهرهمند شوند، مگر اینکه استاندارد تاندربولت را نیز پشتیبانی کنند. بنابراین، هنگام انتخاب کابلها و دستگاههای جانبی، توجه به این موضوع اهمیت دارد.
کدام شیوه اتصال بهتر است؟
فرق پورت Thunderbolt با USB-C را به تفکیک ویژگیها دادید. انتخاب بین تاندربولت و USB-C بستگی به نیازهای کاربر دارد. اگر به دنبال بیشترین سرعت انتقال داده، پشتیبانی از چندین نمایشگر، قابلیت اتصال زنجیرهای و عملکرد حرفهای هستید، تاندربولت انتخاب بهتری خواهد بود. این استاندارد به دلیل سرعت 40 گیگابیت بر ثانیه و پشتیبانی از چندین دستگاه به صورت هم زمان، برای کاربران حرفهای مانند تدوینگران ویدیو، طراحان گرافیک و گیمرهایی که از کارت گرافیک اکسترنال استفاده میکنند، ایده آل است.
در مقابل، اگر به یک درگاه همه کاره با گستردهترین سازگاری نیاز دارید، USB-C گزینه مناسبتری است. این استاندارد در اکثر دستگاههای مدرن، از لپ تاپ و گوشیهای هوشمند گرفته تا مانیتورها و پاوربانکها، پشتیبانی میشود و امکان انتقال توان بالا (تا 240 وات) را فراهم میکند.
از طرفی هزینه تجهیزات USB-C نیز معمولاً کمتر از تاندربولت است، که آن را برای کاربران عمومی و کسانی که به دنبال یک استاندارد مقرون به صرفه هستند، به گزینهای مطلوب تبدیل میکند. در نهایت، اگرچه تاندربولت قابلیتهای بیشتری دارد، اما USB-C از نظر سازگاری گستردهتر و مقرون به صرفهتر است. بنابراین، بسته به نیازهای شما، یکی از این دو استاندارد میتواند بهترین انتخاب باشد.
جمع بندی
تفاوت پورت تاندربولت با USB-C بیشتر در عملکرد آنها نهفته است. تاندربولت با سرعت انتقال داده بالاتر، پشتیبانی از چندین نمایشگر و قابلیت اتصال زنجیرهای، گزینهای ایدهآل برای کاربران حرفهای محسوب میشود. در مقابل، USB-C استانداردی همه کاره و مقرون به صرفه است که در طیف وسیعی از دستگاهها پشتیبانی میشود و برای کاربران عمومی گزینهای مناسبتر است. در نهایت، انتخاب بین این دو استاندارد به نیاز کاربر بستگی دارد. اگر به حداکثر عملکرد و قابلیتهای پیشرفته نیاز دارید، تاندربولت برتری دارد. اما اگر به دنبال یک درگاه کاربردی و سازگار با اکثر دستگاهها هستید، USB-C انتخاب مناسبی خواهد بود. شناخت این تفاوتها به کاربران کمک میکند تا بهترین گزینه را متناسب با نیازهای خود انتخاب کنند.