تفاوت پردازنده لپ تاپ با کامپیوتر در چیست؟

لپ تاپ‌ها و کامپیوترهای دسکتاپ هر دو به یک اندازه در انجام امور روزمره، کارهای حرفه‌ای و گیمینگ ایفای نقش می‌کنند. اما یکی از فاکتورهایی که کاربری دقیق هر کدام را تعیین می‌کند، تفاوت پردازنده لپ تاپ با کامپیوتر است. این تفاوت، فقط به عملکرد آنها محدود نمی‌شود؛ بلکه فاکتورهایی مانند طراحی فیزیکی، بهینه سازی مصرف انرژی، تولید حرارت و سیستم خنک کننده نیز در این تفاوت نقش دارند. در حالی که پردازنده‌های کامپیوترهای رومیزی معمولاً عملکرد بالاتری دارند و در پردازش‌های سنگین بهتر عمل می‌کنند، پردازنده‌های لپ تاپ به گونه‌ای طراحی شده‌اند که تعادل مناسبی بین مصرف انرژی و کارایی ایجاد کنند. به همین دلیل، کاربران باید بسته به نیاز خود انتخابی هوشمندانه داشته باشند. در این مقاله، به بررسی دقیق تفاوت CPU لپ تاپ و کامپیوتر می پردازیم تا مشخص شود که هر یک برای چه کاربردهایی مناسب‌تر هستند. اگر شما هم در انتخاب بین این دو مردد هستید، تا پایان این مطلب همراه ما باشید.

تفاوت پردازنده لپ تاپ با کامپیوتر

پردازنده‌ها یکی از مهم‌ترین اجزای سخت افزاری در هر دستگاهی هستند که وظیفه پردازش داده‌ها و اجرای دستورات را بر عهده دارند. از طرفی قیمت سیستم یا لپ تاپ وابستگی زیادی به قیمت پردازنده داخل آن دارد. بنابراین، در انتخاب هر رایانه رومیزی یا دسکتاپی، باید نوع پردازنده را در اولویت قرار داد. اما شاید اصولاً بین خرید کامپیوتر و لپ تاپ مردد هستید! در این صورت با آگاهی از تفاوت پردازنده لپ تاپ با کامپیوتر در چندین جنبه کلیدی مانند قدرت پردازشی، مصرف انرژی، مدیریت حرارت و ابعاد فیزیکی، احتمالاً تکلیفتان روشن خواهد شد.

پردازنده‌های لپ تاپ برای استفاده در دستگاه‌های قابل حمل طراحی شده‌اند. بنابراین اولویت اصلی آن‌ها مصرف بهینه انرژی و تولید حرارت کمتر است. این ویژگی‌ها به افزایش عمر باتری و جلوگیری از داغ شدن بیش از حد دستگاه کمک می‌کنند؛ اما معمولاً باعث می‌شوند عملکرد پردازنده‌های لپ تاپ نسبت به نمونه‌های دسکتاپ ضعیف‌تر باشد. از سوی دیگر، پردازنده‌های کامپیوترهای رومیزی از قدرت پردازشی بالاتری برخوردارند. چراکه نیازی به محدودیت مصرف انرژی ندارند و می‌توانند در فرکانس‌های بالاتر و با تعداد هسته‌های بیشتر فعالیت کنند. 

علاوه بر این، خنک نگه داشتن پردازنده کامپیوتر (به خصوص در سیستم‌های سنگین) یک امر حیاتی و گاهی چالش برانگیز است. البته تعبیه خنک کننده‌های بزرگی که امکان اجرای طولانی مدت پردازش‌های سنگین را بدون افت کارایی فراهم می‌کنند، این مشکل را برطرف می‌کنند. در مقابل، لپ تاپ‌ها به دلیل محدودیت‌های فضای داخلی، از سیستم‌های خنک کننده فشرده‌تر و کارایی پایین‌تری بهره می‌برند. در ادامه، به بررسی جزئیات بیشتری از تفاوت CPU لپ تاپ و کامپیوتر می‌پردازیم.

مقایسه از نظر تعداد هسته

مهم‌ترین تفاوت پردازنده لپ تاپ با کامپیوتر در تعداد هسته‌های آن‌ها است. پردازنده‌های کامپیوترهای دسکتاپ معمولاً از تعداد هسته‌های بیشتری برخوردارند. چراکه این سیستم‌ها محدودیتی در مصرف انرژی و دفع حرارت ندارند. به همین دلیل، پردازنده‌های دسکتاپ می‌توانند عملکرد چندوظیفه‌ای بهتری ارائه دهند و برای کارهای سنگین مانند رندرینگ، ویرایش ویدئو و اجرای بازی‌های پیشرفته مناسب‌تر باشند. 

در مقابل، پردازنده‌های لپ تاپ اغلب با تعداد هسته‌های کمتر یا هسته‌های کم مصرف طراحی می‌شوند تا تعادل بین قدرت پردازش و مصرف انرژی را حفظ کنند. البته در سال‌های اخیر، بعضی از لپ تاپ‌های قدرتمند، مانند بهترین لپ تاپ گیمینگ ایسوس نیز به پردازنده‌هایی با تعداد هسته‌های بالا مجهز شده‌اند؛ اما همچنان در مقایسه با پردازنده‌های دسکتاپ، محدودیت‌هایی از نظر توان پردازشی دارند.

پردازنده اینتل Core i9 14900K Raptor Lake Refreshمشاهده کالا

تفاوت از نظر مصرف برق

مصرف برق پردازنده لپ تاپ و کامپیوتر تفاوت چشمگیری دارد. چراکه طراحی هرکدام با هدف متفاوتی انجام شده است. پردازنده‌های دسکتاپ معمولاً توان مصرفی بالاتری دارند و می‌توانند از برق مستقیم استفاده کنند، به همین دلیل محدودیتی در افزایش قدرت پردازشی ندارند. برخی از پردازنده‌های قدرتمند دسکتاپ ممکن است بیش از 100 وات انرژی مصرف کنند. در این صورت، خرید فن پردازنده را هم باید به لیست تجهیزات سیستم خود اضافه کنید.

در مقابل، پردازنده‌های لپ تاپ برای کاهش مصرف انرژی طراحی شده‌اند تا از باتری دستگاه بیشترین بهره را ببرند. این پردازنده‌ها معمولاً در محدوده توان مصرفی 15 تا 45 وات قرار دارند و از فناوری‌هایی مانند مدیریت دینامیکی توان بهره می‌برند که بسته به نوع پردازش، توان مصرفی را کاهش می‌دهد. به همین دلیل، لپ تاپ‌ها در مصرف انرژی بهینه‌تر هستند اما معمولاً از نظر عملکرد پردازشی، قدرت کمتری نسبت به سیستم‌های دسکتاپ دارند.

تفاوت از نظر قابلیت تعویض

تفاوت پردازنده لپ تاپ با کامپیوتر در قابلیت تعویض پذیری قطعات آن هم نمود دارد. در کامپیوترهای دسکتاپ، معمولاً پردازنده‌ها قابلیت تعویض دارند و کاربران می‌توانند به راحتی پردازنده را ارتقا دهند. این انعطاف پذیری به کاربران این امکان را می‌دهد که در صورت نیاز، پردازنده را برای افزایش قدرت پردازشی یا سازگاری با نرم افزارهای جدیدتر تعویض کنند. در لپ تاپ‌ها، پردازنده‌ها اغلب به مادربرد لحیم شده‌اند و امکان تعویض آن‌ها به سادگی کامپیوترهای دسکتاپ وجود ندارد. 

این امر باعث می‌شود که ارتقای پردازنده در لپ تاپ‌ها بسیار محدودتر باشد و معمولاً کاربران مجبور به تعویض کل دستگاه برای دسترسی به پردازنده‌ای جدیدتر و قوی‌تر شوند. البته برخی از لپ تاپ‌های گیمینگ یا حرفه‌ای ممکن است پردازنده‌های قابل تعویض داشته باشند، ولی این مدل‌ها نسبت به سایر لپ تاپ‌ها کم‌تر هستند.

مقایسه از نظر حداکثر فرکانس

پردازنده‌های دسکتاپ معمولاً از نظر حداکثر فرکانس عملکرد بالاتری دارند. این پردازنده‌ها به دلیل طراحی و فضای بیشتر برای خنک سازی، قادر به رسیدن به فرکانس‌های بالاتر هستند که عملکرد سریع‌تری را برای پردازش داده‌ها ارائه می‌دهند. برخی از پردازنده‌های دسکتاپ می‌توانند به فرکانس‌های بیش از 5 گیگاهرتز نیز برسند که برای انجام فعالیت‌های سنگین مانند بازی‌های پیشرفته یا رندرینگ مناسب است. در مقابل، پردازنده‌های لپ تاپ به دلیل محدودیت‌های فیزیکی و نیاز به مصرف کمتر انرژی، فرکانس کمتری دارند. به همین دلیل، لپ تاپ‌ها ممکن است در پردازش‌های سنگین نسبت به دسکتاپ‌ها عملکرد کمتری از خود نشان دهند. این پردازنده‌ها معمولاً فرکانسی در حدود 3 تا 4 گیگاهرتز دارند که برای استفاده‌های روزمره و برخی فعالیت‌های حرفه‌ای مناسب است، اما توانایی رسیدن به حداکثر سرعت پردازش دسکتاپ‌ها را ندارند.

مقایسه از نظر قابلیت اورکلاک

اورکلاک کردن به فرآیند افزایش فرکانس کاری پردازنده به مقدار بیشتر از میزان پیش فرض آن گفته می‌شود. در پردازنده‌های دسکتاپ، قابلیت اورکلاک معمولاً وجود دارد و برای کاربران حرفه‌ای این امکان فراهم است تا با تنظیمات خاص، پردازنده خود را برای افزایش عملکرد در بازه‌های زمانی کوتاه‌تر بهینه کنند. بسیاری از پردازنده‌های دسکتاپ از سری‌هایی مانند Intel K و AMD Ryzen (مثل مدل 8700G از پردازنده Ryzen 9)، از قابلیت اورکلاک پشتیبانی می‌کنند. 

در لپ تاپ‌ها، امکان اورکلاک کردن پردازنده به دلیل محدودیت‌های حرارتی و مصرف انرژی بسیار محدود است. بیشتر پردازنده‌های لپ تاپ طراحی شده‌اند تا به‌طور خودکار به تنظیمات بهینه دست یابند و اورکلاک کردن آن‌ها معمولاً توصیه نمی‌شود. برخی از لپ تاپ‌های مخصوص بازی و حرفه‌ای ممکن است از قابلیت اورکلاک محدود پشتیبانی کنند؛ اما به طور کلی، این امکان در پردازنده‌های لپ تاپ کمتر از دسکتاپ‌ها وجود دارد.

پردازنده ای ام دی CPU AMD Ryzen 7 8700G باکسمشاهده کالا

جمع بندی

همانطور که دیدید، تفاوت پردازنده لپ تاپ با کامپیوتر قابل توجه است و تاثیر مستقیمی در کارایی آنها دارد. از نظر تعداد هسته، پردازنده‌های دسکتاپ معمولاً هسته‌های بیشتری دارند که این امر به بهبود عملکرد در پردازش‌های موازی کمک می‌کند. هم چنین، در مقایسه با مصرف برق، پردازنده‌های لپ تاپ به دلیل نیاز به مصرف کمتر انرژی طراحی شده‌اند تا عمر باتری دستگاه را افزایش دهند. هم چنین، قابلیت تعویض پردازنده در کامپیوترهای دسکتاپ بیشتر است و کاربران می‌توانند به راحتی پردازنده را ارتقای دهند، در حالی که این امکان در لپ تاپ‌ها محدود است. در نهایت، انتخاب بین این دو نوع پردازنده بستگی به نیاز و نوع استفاده کاربر دارد.