اگر به فکر بستن (اسمبل کردن) یک کامپیوتر رومیزی برای بازی یا اجرای برنامه‌های گرافیکی و مهندسی سنگین هستید بدون شک داشتن کارت گرافیک قدرتمند دیگر یک انتخاب نیست بلکه یک ضرورت است. اما سوال این است که کارت‌های گرافیک مختلف از لحاظ قدرت پردازش چقدر با یکدیگر تفاوت دارند؟ البته این سوال خیلی کلی است و شاید بهتر باشد کمی آن را محدودتر کنیم.
همانطور که می‌دانید در حال حاضر کارت‌های گرافیک GeForce RTX جدیدترین کارت‌های گرافیکی هستند که برند انویدیا به بازار عرضه کرده است. این کارت‌ها فعلا دارای دو سری 30 و 40 هستند و اتفاقا همین جا محل سوال برای بسیاری از کاربرانی است که نیاز به کارت گرافیک قدرتمند دارند. سوال آنها به طور خاص این است که کارت‌های گرافیک سری 30 بهترند یا 40؟ و کدام به صرفه‌تر است؟ برای جواب به این سوالات دو کارت گرافیک قدرتمند RTX از سری 30 و 40 را برای مقایسه با یکدیگر انتخاب کردیم تا دوستانی که قصد خرید یکی از آنها را دارند با اطلاعات بیشتر و دید باز خریدشان را انجام دهند.
مشخصات سخت‌افزاری کارت گرافیک RTX 4080 و RTX 3080
قبل از هر چیز باید بگوییم قیمت این دو کارت گرافیک نسبت به یک رده بالاتر از خود در همان سری (منطورمان کارت گرافیک RTX 4090 و RTX 3090 است) تا 30 میلیون تومان کمتر است و لذا این کارت‌ها برای دوستانی که قصد دارند هزینه کمتری برای خرید کارت گرافیک بپردازند گزینه بهتری محسوب می‌شوند. برای اینکه دیدی کلی نسبت به قدرت پردازش این دو کارت پیدا کنید مشخصات سخت‌افزاری آنها در جدول زیر با یکدیگر مقایسه کرده‌ایم.
البته قبل از آن باید به این نکته اشاره کنیم که کارت گرافیک RTX 3080 دارای دو نسخه با رم کامپیوتر اختصاصی 10 و 12 گیگابایت است که مشخصات سخت‌افزاری آنها تفاوت اندکی با یکدیگر دارد و عملکرد آن کارتی هم که 12 گیگابایت رم اختصاصی دارد تنها 3 درصد بهتر از کارت دیگر با 10 گیگابایت رم است. مبنای مقایسه ما در این مقاله آن کارتی است که 12 گیگابایت رم اختصاصی دارد و کلا در هر کجای این مقاله به RTX 3080 اشاره کنیم منظورمان همین نسخه است.
مشخصات فنی | کارت گرافیک RTX 3080 | کارت گرافیک RTX 4080 |
معماری | Ampere | Ada Lovelace |
فناوری ساخت | 8نانومتری | 4 نانومتری |
تعداد ترانزیستورها | 28.3میلیارد ترانزیستور | 45.9میلیارد ترانزیستور |
سرعت پایه پردازنده | 1.26گیگاهرتز | 2.2 گیگاهرتز |
میزان حافظه اختصاصی (VRam) | 12گیگابایت | 16گیگابایت |
رابط (باس) حافظه | 384بیت | 256بیت |
پهنای باند حافظه | 912.4گیگابیت بر ثانیه | 716.8گیگابیت بر ثانیه |
میزان حافظه کش (L2 Cache) | 5مگابایت | 64مگابایت |
تعداد واحدهای اجرا (Execution Units) | 70 | 76 |
تعداد واحدهای خروجی رندر (ROP) | 96 | 112 |
تعداد واحدهای سایه‌روشن (Shading Units) | 8960 | 9728 |
تعداد واحدهای ردگیری شعاع نور (Raytracing Units) | 70 | 76 |
توان مصرفی | 350وات | 320وات |
همانطور که می‌بینید مشخصات سخت‌افزاری کارت گرافیک RTX 4080 تا حدودی بهتر از RTX 3080 است البته به غیر از دو مورد رابط (باس) حافظه و پهنای باند حافظه که RTX 3080 در آنها از RTX 4080 بهتر است. در اینجا باید بگوییم یکی از وبسایت‌های نقد و بررسی کارت گرافیک از روش جالبی برای مقایسه کارت‌های گرافیک مختلف استفاده کرده و آن هم اینکه در صفحه هر کارت گرافیک به عملکرد آن کارت گرافیک امتیاز 100 داده شده و سپس کارت‌های گرافیک دیگر با توجه به قدرت سخت‌افزاری که در مقایسه با آن کارت گرافیک دارند امتیازهای کمتر یا بیشتر از 100 گرفته‌اند.
کارت گرافیک RTX 3080 در صفحه خود امتیاز 100 را گرفته و این در حالی است که کارت گرافیک RTX 4080 در همان صفحه امتیاز 148 را بدست آورده که به این معناست که عملکرد این کارت گرافیک تقریبا 50 درصد بهتر از عملکرد RTX 3080 است و شاید با توجه به مشخصات سخت‌افزاری کارت گرافیک RTX 4080 کمی بعید به نظر برسد. به هر حال بسیاری این عملکرد بهتر را به معماری برتر این کارت گرافیک (Ada Lovelace) نسبت داده‌اند.
گفته می‌شود عملکرد کارت‌های گرافیکی که معماری تراشه آنها Ada Lovelace است در بازی‌ها دو برابر و در بازی‌هایی که از فناوری ردگیری شعاع نور (Ray Tracing) استفاده می‌کنند تا چهار برابر بهتر از کارت‌های گرافیکی است که از معماری Ampere استفاده می‌کنند. این برتری چشمگیر حتی در تعداد ترانزیستورهای به کار رفته در هر کدام از این معماری‌ها نیز مشخص است. به هر حال اگر کارت گرافیک را برای بازی می‌خواهید شاید هیچ چیزی برایتان مهم‌تر از عملکرد آن در بازی‌ها نباشد. بیایید ببینیم این دو کارت گرافیک (RTX 3080 و RTX 4080) چه عملکردی در بازی‌ها داشته‌اند.
عملکرد کارت گرافیک RTX 3080 و RTX 4080 در بازی‌ها
برای اینکه از عملکرد این دو کارت گرافیک (RTX 3080 و RTX 4080) در جدیدترین بازی‌ها مطلع شوید نتیجه تست آنها با یک سری از جدیدترین بازی‌ها را در جدول زیر آورده‌ایم. اعدادی که در جدول زیر می‌بینید نشان‌دهنده تعداد فریم‌های نمایش داده شده در واحد ثانیه توسط هر کارت گرافیک در وضوح تصویری Full HD (1080*1920( و با سنگین‌ترین تنظیمات گرافیکی است. هر چقدر این عدد بیشتر باشد بهتر است. البته باید بگوییم اگر تعداد فریم‌های نمایش داده شده در واحد ثانیه (اصطلاحا فریم ریت) 60 باشد بازی کاملا روان اجرا خواهد شد.
در اینجا باید متذکر شویم سیستمی هم که کارت گرافیک در آن تست می‌شود مهم است یعنی عملکرد پردازنده اصلی و سرعت و میزان حافظه رم نیز بر نتیجه نهایی تاثیر می‌گذارد. متاسفانه از مقدار رم استفاده شده در تست‌های انجام شده اطلاعی نداریم ولی حدس می‌زنیم حداقل از 16 گیگابایت حافظه رم استفاده شده باشد. کارت گرافیک RTX 4080 در سیستمی تست شد که پردازنده اصلی آن پردازنده Core i9 نسل دوازدهم بود (Core i9 12900K) و کارت گرافیک RTX 3080 در سیستمی که پردازنده اصلی آن AMD Ryzen 9 7950X بود.
در مورد این دو پردازنده اصلی باید بگوییم قدرت پردازشی تقریبا مشابهی دارند با این تفاوت که کارت گرافیک AMD دارای 34 مگابایت حافظه کش L3 بیشتر است و فناوری ساخت آن هم به جای 10 نانومتری، 5 نانومتری است. یعنی شاید بتوان گفت سیستمی که کارت گرافیک آن RTX 3080 است به شکل نامحسوسی از سیستم دیگر با کارت گرافیک RTX 4080 بهتر است. اما بیایید ببینیم هر کدام از این کارت‌های گرافیک چه عملکردی در بازی‌ها داشته‌اند. در جدول زیر فریم ریت بیشتر در هر بازی پر‌رنگ‌تر شده و در ستون سوم درصد بیشتر بودن آن مشخص شده است.
نام بازی/کارت گرافیک | RTX 3080 | RTX 4080 | درصد برتری |
The Callisto Protocol (2022) | 149 | 171 | 14.7% |
Need for Speed Unbound (2022) | 160 | 140 | 14.3% |
Spider-man Miles Morales (2022) | 149 | 157 | 5.3% |
Call of Duty - Modern Warfare 2 (2022) | 160 | 217 | 35.6% |
God of War (2022) | 110 | 165 | 50% |
Far Cry 6 (2021) | 92 | 168 | 82.6% |
Watch Dogs - Legion (2020) | 101 | 163 | 61.3% |
Metro Exodus (2019) | 114 | 179 | 57% |
Shadow of the Tomb Raider (2018) | 177 | 288 | 62.7% |
همانطور که می‌بینید عملکرد کارت گرافیک RTX 4080 تقریبا در تمام بازی‌ها از کارت گرافیک RTX 3080 بهتر بوده که با توجه به مشخصات سخت‌افزاری آن، تعجبی هم ندارد. البته اگر دقت کنید درصد برتری این کارت در بازی‌هایی که در سال 2022 ساخته شده‌اند بین 5 تا 50 درصد و در بازی‌هایی که در سال‌های قبل ساخته شده‌اند بین 57 تا 82 درصد متغیر است و این یعنی عملکرد کارت گرافیک RTX 4080 در بازی‌های قدیمی‌تر به شکل چشمگیری از کارت گرافیک RTX 3080 بهتر است.
عملکرد کارت گرافیک RTX 3080 و RTX 4080 در وضوح‌های تصویری مختلف
برای برخی از گیمرها شاید بازی کردن در وضوح تصویری Full HD کافی نباشد و بخواهند تصویری شفاف‌تر از بازی بگیرند. در چنین مواردی یکی از راه‌حل‌ها بالا بردن وضوح تصویری تا حد 2K، QHD یا 4K است اما بالا رفتن وضوح تصویری هم بدون هزینه نیست و هزینه آن هم افت فریم است یعنی تعداد فریم‌های نمایش داده شده در واحد ثانیه کاهش پیدا می‌کند اما بیایید ببینیم این افت فریم در هر کدام از کارت‌های گرافیک RTX 3080 و RTX 4080 چقدر است. برای اینکه مقایسه آسان‌تر باشد فریم ریت هر کارت گرافیک در وضوح‌های تصویری مختلف در جدولی جداگانه آورده شده است. همچنین تمام بازی‌ها با سنگین‌ترین تنظیمات گرافیکی اجرا شده‌اند.
عملکرد کارت گرافیک RTX 3080 در وضوح‌های تصویری مختلف (فریم در ثانیه) | |||
نام بازی/وضوح تصویری | Full HD | QHD | 4K |
The Callisto Protocol (2022) | 125 | 96 | 58 |
Need for Speed Unbound (2022) | 141 | 131 | 77 |
Spider-man Miles Morales (2022) | 149 | 123 | 73 |
Call of Duty - Modern Warfare 2 (2022) | 169 | 114 | 68 |
God of War (2022) | 110 | 94 | 66 |
Far Cry 6 (2021) | 92 | 88 | 72 |
Watch Dogs - Legion (2020) | 101 | 81 | 54 |
Metro Exodus (2019) | 114 | 95 | 65 |
Shadow of the Tomb Raider (2018) | 181 | 150 | 86 |
همانطور که می‌بینید فریم ریت در مانیتور 4K به ندرت به زیر 60 رسیده و زمانی هم که رسیده توانسته حداقل خود را بالای 54 نگه دارد. این حکایت از آن دارد که اجرای بازی‌ها با کارت گرافیک RTX 3080 حتی در وضوح تصویری 4K تقریبا در تمام موارد، کاملا روان خواهد بود. اما بیایید ببینیم عملکرد کارت گرافیک 4080 در وضوح‌های تصویری مختلف چطور بوده است.
عملکرد کارت گرافیک RTX 4080 در وضوح‌های تصویری مختلف (فریم در ثانیه) | |||
نام بازی/وضوح تصویری | Full HD | QHD | 4K |
The Callisto Protocol (2022) | 171 | 138 | 85 |
Need for Speed Unbound (2022) | 140 | 137 | 104 |
Spider-man Miles Morales (2022) | 157 | 202 | 103 |
Call of Duty - Modern Warfare 2 (2022) | 218 | 165 | 106 |
God of War (2022) | 165 | 136 | 95 |
Far Cry 6 (2021) | 168 | 164 | 108 |
Watch Dogs - Legion (2020) | 163 | 142 | 87 |
Metro Exodus (2019) | 179 | 154 | 105 |
Shadow of the Tomb Raider (2018) | 296 | 245 | 133 |
اعداد و ارقام جدول بالا نشان می‌دهد کارت گرافیک RTX 4080 برتری خود را نسبت به کارت گرافیک RTX 3080 حتی در وضوح‌های تصویری دیگر نیز حفظ کرده است. فریم ریت این کارت گرافیک حتی در وضوح تصویری 4K نه تنها به زیر 60 نرسیده بلکه به ندرت از 100 فریم در ثانیه کمتر شده و زمانی هم که این اتفاق افتاده باز هم خود را بالای 85 نگه داشته است. این در حالی است که فریم ریت کارت گرافیک RTX 3080 در وضوح تصویری 4K در چند مورد خاص به زیر 60 رسیده هر چند نه با اختلاف زیاد.
عملکرد کارت گرافیک RTX 3080 و RTX 4080 در برنامه‌های گرافیکی و رندرینگ
اگر طراح یا گرافیست باشید و بخواهید یکی از این دو کارت گرافیک را بخرید شاید بد نباشد قبل از خرید از قدرت آنها در اجرای برنامه‌های گرافیکی مطلع شوید. برای مقایسه قدرت پردازش این دو کارت گرافیک در برنامه‌های گرافیکی باز هم سراغ تست‌های Pugetbench گروه Pugetsystems رفتیم. این گروه کارت‌های گرافیک مختلف را در برنامه‌های گرافیکی از جهات مختلف (مثلا انکودینگ و دیکودینگ در برنامه‌های ویرایش ویدیو) تست کرده و سپس یک امتیاز کلی به آنها می‌دهد که نشان‌دهنده قدرت پردازش آنها در برنامه‌ای است که در آن تست شده‌اند.
شایان ذکر است که شرایط تست‌های این گروه برای تمام کارت‌های گرافیک یکسان است یعنی کارت‌های گرافیک مختلف در یک سیستم با مشخصات ثابت تست می‌شوند نه در سیستم‌های مختلف که خود می‌تواند باعث اعتبار بیشتر این تست‌ها شود چرا که دیگر می‌توان مطمئن بود عملکرد قطعات سخت‌افزاری دیگر در نتایج کلی تست تاثیری نداشته و هر آنچه واقعا مورد آزمایش قرار گرفته عملکرد کارت‌های گرافیک بوده است. در مورد دو کارت گرافیک RTX 3080 و RTX 3090 باید بگوییم هر دوی آنها در سیستمی تست شدند که پردازنده اصلی آن AMD Threadripper PRO 5975WX با 32 هسته بود و 16 گیگابایت حافظه رم DDR4 داشت.
دو کارت گرافیک RTX 3080 و RTX 4080 در سه برنامه گرافیکی DaVinci Resolve Studio 18.0.3 (برنامه ویرایش ویدیویی)، Adobe Premiere Pro 22.6.2 و Adobe After Effects 22.4 و شش موتور رندرینگ (تبدیل مدل سه‌ّبعدی به تصویر) Unreal Engine 4.26، OctaneBench 2020.1.5، RedShift 3.5.09، V-ray Benchmark 5.02.00 و Blender 3.3.0 مورد آزمایش قرار گرفتند که نتایج آن به ترتیب زیر بود.
عملکرد کارت گرافیک RTX 3080 و RTX 4080 در برنامه‌های گرافیکی (بر اساس امتیاز) | |||
نام برنامه/کارت گرافیک | RTX 3080 | RTX 4080 | درصد برتری |
DaVinci Resolve Studio 18.0.3 | 2153 | 2478 | 13.1% |
Adobe Premiere Pro 22.6.2 | 1353 | 1425 | 5% |
Adobe After Effects 22.4 | 1293 | 1323 | 2.2% |
همانطور که می‌بینید درصد برتری کارت گرافیک RTX 4080 در اجرای برنامه‌های گرافیکی بالا که البته جزء برنامه‌های شاخص در گروه خود هستند آنقدرها بیشتر از کارت گرافیک RTX 3080 نیست (مخصوصا در دو برنامه شرکت ادوب) و لذا می‌توان گفت قدرت پردازش این دو کارت در اجرای برنامه‌های گرافیکی تقریبا یکسان است. در واقع اگر برنامه DaVinci Resolove Studio را که حداقل در ایران به اندازه دو برنامه دیگر شرکت ادوب معروف نیست کنار بگذاریم اختلاف‌ها به قدری کم می‌شود که می‌توان از آن صرف نظر کرد. اما بیایید ببینیم عملکرد این دو کارت در موتورهای رندرینگ چطور بوده است.
عملکرد کارت گرافیک RTX 3080 و RTX 4080 در موتورهای رندرینگ (بر اساس امتیاز) | |||
نام موتور رندرینگ/کارت گرافیک | RTX 3080 | RTX 4080 | درصد برتری |
Unreal Engine 4.26 | 39.7 | 66.1 | %65 |
V-ray Benchmark 5.02.00 | 2330 | 4091 | %75.5 |
OctaneBench 2020.1.5 | 568 | 945 | %66.3 |
RedShift 3.5.09 (امتیاز کمتر، بهتر است) | 178 | 107 | %66.3 |
Blender 3.3.0 | 5104 | 9366 | 83.5% |
نگاهی به جدول فوق نشان می‌دهد که عملکرد کارت گرافیک RTX 4080 در موتورهای رندرینگ به شکل قابل‌توجهی از کارت گرافیک RTX 3080 بهتر است. اگر کار شما طراحی بازی و رندرینگ (تبدیل مدل‌های سه‌ّبعدی به تصویر) است به طور قطع کارت گرافیک RTX 4080 انتخاب بسیار بهتری برای شما خواهد بود. البته شایان ذکر است که تست‌های گرافیکی و رندرینگ فوق با کارت گرافیک RTX 3080 که 10 گیگابایت حافظه اختصاصی دارد انجام شد لیکن بد نیست بدانید که عملکرد این کارت گرافیک تنها 3 درصد ضعیفتر از کارت گرافیک RTX 3080 با 12 گیگابایت حافظه اختصاصی است و لذا تست‌های فوق تا حد زیادی برای کارت گرافیک RTX 3080 با 12 گیگابایت حافظه اختصاصی نیز صدق می‌کند.
قیمت کارت گرافیک RTX 3080 و RTX 4080
تنها زمینه‌ای که در آن کارت گرافیک RTX 3080 از کارت گرافیک RTX 4080 جلوتر است همین است! قیمت کارت گرافیک RTX 3080 تقریبا نصف کارت گرافیک RTX 3080 است و با توجه به اینکه کارت گرافیک RTX 4080 در حال حاضر قیمتی در حد 60 میلیون تومان دارد باید بگوییم این نصف بودن قیمت کاملا احساس می‌شود! (حدود 30 میلیون تومان ارزان‌تر).
البته همانطور که در ابتدای این مقاله هم گفتیم عملکرد کارت گرافیک RTX 4080 تا 50 درصد بهتر از کارت گرافیک RTX 3080 است. به هر حال اگر قصد خرید یکی از این دو کارت را دارید باید بگوییم حداقل آنها را می‌توانید در سایت تاپ رایان با قیمت کمتری تهیه کنید. این سایت نه تنها این دو کارت گرافیک بلکه تمام کالاهایش را با قیمت رقابتی عرضه می‌کند که در بسیاری از موارد از قیمتی که سایت‌های دیگر ارائه می‌کنند کمتر است. هر چند شاید این تفاوت قیمت خیلی زیاد نباشد ولی بازهم نوعی صرفه‌جویی در هزینه‌های شماست.
سخن آخر
اگر کارت گرافیک را برای بازی می‌خواهید باید بگوییم هر دو کارت گرافیک RTX 3080 و RTX 4080 برای بازی مناسبند. درست است که کارت گرافیک RTX 3080 در اجرای بازی‌های جدیدتر (ساخت سال 2022) تا 15% و در اجرای بازی‌های قدیمی‌تر معمولا 60% درصد ضعیفتر از کارت گرافیک RTX 4080 عمل کرده ولی این را هم نباید از نظر دور داشت که این کارت گرافیک (RTX 3080) تقریبا تمام بازی‌ها چه قدیمی و چه جدید را در وضوح تصویری Full HD و با سنگین‌ترین تنظیمات گرافیکی با فریم ریت بالای 100 اجرا کرده و حتی در وضوح تصویری 4K نیز فریم ریت آن به ندرت به زیر 60 رسیده است (همانطور که می‌دانید اجرای بازی‌ها در فریم ریت 60 کاملا روان خواهد بود).
بنا بر آنچه در بالا گفته شد باید بگوییم هر چند که عملکرد کارت گرافیک RTX 3080 در اجرای بازی‌ها ضعیفتر از کارت گرافیک RTX 4080 است اما از یک طرف عملکرد این کارت گرافیک با توجه به فریم ریت‌هایی که در بازی‌ها بدست آورده خوب و حتی عالی است و از طرف دیگر اختلاف 10 یا 20 فریم در فریم ریت‌های بالا (معمولا بالای 100) محسوس نیست. بنابراین اگر شما به دنبال کارت گرافیکی هستید که در درجه اول قیمتی مقرون به صرفه داشته باشد و در درجه دوم عملکرد خوب رو به عالی باید بگوییم کارت گرافیک RTX 3080 انتخاب بهتری برای شما خواهد بود. فراموش نکنید عملکرد این کارت گرافیک در اجرای برنامه‌های گرافیکی شرکت ادوب که جزء شناخته‌شده‌ترین و پرکاربردترین برنامه‌های گرافیکی هستند تنها بین 2 تا 5 درصد ضعیفتر از کارت گرافیک RTX 4080 است که اصلا رقم محسوسی نیست لذا این کارت می‌تواند انتظارات شما در برنامه‌های گرافیکی را نیز برآورده کند.
اما اگر کارت گرافیک را برای کار با مدل‌های سه‌بعدی و به طور خاص رندرینگ (تبدیل مدل‌های سه بعدی به تصویر) می‌خواهید باید بگوییم کارت گرافیک RTX 4080 انتخاب بسیار بهتری برای شما خواهد بود چرا که عملکرد این کارت در موتورهای رندرینگ بین 65 تا 83 درصد بهتر از کارت گرافیک RTX 3080 بوده است.
ضمانت اصالت کالا
۷ روز ضمانت بازگشت وجه
مشاوره رایگان
پشتیبانی بر خط
ارسال به کل کشور
پرداخت در محل (تهران)
حقیقتا 4080 گرافیک قوی تریه، اما 3080ام نمیشه دست کم گرفت همه اینها به بودجه شما برمیگرده.