فریم ریت چیست؟ برای پاسخ به این سؤال، به این فکر کنید که آیا تا به حال شده موقع تماشای فیلم یا بازی کردن، حس کنید که تصاویر آن طور که باید، روان و یک دست نیستند؟ یا برایتان پیش آمده که یک بازی یا انیمیشن را در یک مانیتور دیگر اجرا کرده و متوجه تفاوت فاحش کیفیت آن با مانیتور خود شوید؟ اگر کارت گرافیک باکیفیتی دارید، ریشه این مشکل در فریم ریت مانیتور است. در این راهنما از تاپ رایان بررسی میکنیم که فریم ریت چیست، چرا مهم است و چه عواملی روی آن تأثیر دارند.
فریم ریت چیست و چرا اهمیت دارد؟
به زبان ساده، هر ثانیه از یک فیلم، از تعدادی عکس تشکیل شده است. وقتی حداقل ۳۰ عکس در یک ثانیه جلوی چشم انسان عوض شوند، چشم انسان فکر میکند که در حال تماشای یک صفحه متحرک یا همان فیلم است. به همین دلیل نیز یک واحد به نام FPS که مخفف Frames Per Second است را به آن نسبت میدهند. اما ربط این واحد به کامپیوتر و قطعات آن چیست؟ در ادامه میبینیم.
تعریف فریم ریت و نحوه اندازهگیری آن
گفتیم که هر ثانیه از فیلم از چند تصویر تشکیل میشود. هر چقدر تعداد این تصاویر بیشتر باشند، چشم و مغز ما خروجی نهایی را روانتر میبیند. برای دیدن یک ثانیه تصویر متحرک، باید حداقل 30 فریم در ثانیه توسط کامپیوتر ایجاد و نمایش داده شود. پس برای اندازه گیری FPS، باید ببینیم که در هر ثانیه چند فریم وجود دارد. در همین مثال، این مانیتور 30 FPS دارد.
دلیل اهمیت فریم ریت چیست؟
تا اینجا تعریف فریم را دیدید. اما چرا باید در انتخاب نمایشگر و به خصوص در خرید مانیتور گیمینگ (که سرعت اجرای هر فریم در کیفیت بازی تأثیر دارد) فریم ریت را اولویت قرار دهیم؟ به طور کلی، هر چه FPS بالاتر باشد، حرکت اجسام روی صحنه طبیعیتر خواهد بود. این موضوع زمانی خودش را نشان میدهد که بخواهید یک بازی سنگین انجام دهید. در این صورت شما متوجه میشوید که بازی روی یک مانیتور 60 FPS، بسیار کندتر از مانیتوری با 120 FPS خواهد بود. بنابراین هر چقدر که فریم ریت در بازی بیشتر باشد، حرکات بسیار روانتر نمایش داده میشوند.
تفاوت فریم ریت و رفرش ریت مانیتور
بسیاری از کاربران مفهوم فریم ریت را با رفرش ریت اشتباه میگیرند. دقت کنید که این دو کاملا با هم فرق دارند:
- فریم ریت (FPS): به تعداد فریم هایی که واحد پردازش گرافیکی (GPU) در هر ثانیه تولید کند اشاره دارد. این مقدار به قدرت سخت افزاری، تنظیمات گرافیکی و عملکرد سیستم بستگی دارد.
- رفرش ریت (Hz): به تعداد دفعاتی که هر پیکسل از مانیتور روشن و خاموش شده یا تصویر را تازه میکنند اشاره دارد. این مقدار برای هر مانیتور ثابت است.
به طور کلی، اگر در هر ثانیه کل تصویر یک مانیتور عوض شود، به آن فریم ریت و اگر هر یک از پیکسلها در هر ثانیه عوض شوند، به آن رفرش ریت میگوییم. بیایید یک مثال بزنیم. اگر کارت گرافیک و پردازنده شما بتواند 120 فریم در ثانیه را پردازش کند، ولی مانیتور شما رفرش ریت 60 هرتز داشته باشد، 60 فریم در ثانیه سوخت خواهد شد. در مقابل، اگر سیستم شما بتواند 60 فریم در ثانیه تولید کند، ولی مانیتور شما 144 هرتزی باشد، باز هم مقدار زیادی فریم از شما سوخت میشود. در واقع این دو به هم وابسته هستند. لازم به ذکر است که در راهنمای دیگری از بلاگ تاپ رایان میتوانید با تفاوت Refresh Rate و FPS و ارتباط آنها به طور کامل آشنا شوید.
عوامل مؤثر بر فریم ریت چیست؟
سخت افزار سیستم
گفتیم که فریم ریت ایجاد شده به قدرت سخت افزاری یک سیستم و به طور خاص، به قطعات زیر وابستگی کاملی دارد:
- پردازنده
- کارت گرافیک
- رم
همان طور که میدانید، خرید پردازنده مناسب برای سیستم، در عملکرد آن نقشی تعیین کننده دارد. چرا؟ چون پردازنده در هنگام بازیها وظیفه دارد که دادههای اصلی مربوط به بازی، هوش مصنوعی و محاسبات مختلف را انجام دهد. اگر پردازنده نسبت به کارت گرافیک ضعیفتر باشد، باعث Bottleneck خواهد شد و با افت فریم ریت مواجه میشوید. به عنوان مثال شما نمیتوانید برای بازیهای جدید و مدرن از پردازنده Core i3 استفاده کرده و فقط یک کارت گرافیک قوی داشته باشید. هر چقدر پردازنده شما از نسلهای بالاتر و سری پیشرفتهتری باشد، FPS بیشتری تولید میشود.
کارت گرافیک هم باید پردازشهای موازی و گرافیکی را انجام دهد. اگر پردازنده شما قدرتمند و کارت گرافیک ضعیف باشد، باز هم با افت FPS مواجه میشویم. به این ترتیب میبایست برای بازیهای جدید و مدرن از کارت گرافیکهای سری NVIDIA RTX (مانند کارت گرافیک RTX 5090) و AMD Radeon RX متناسب با پردازنده استفاده شود تا فریم ریت افزایش پیدا کند.
نوع و ظرفیت رم هم در رفرش ریت بیتاثیر نیست. یعنی هر چقدر که دسترسی بیشتری به رم وجود داشته باشد، فریم ریت ثابتتر و بالاتری ایجاد میشود. برای بازیهای جدید باید حداقل از 16 گیگابایت رم DDR4 یا DDR5 استفاده کنید تا نهایت FPS را دریافت کنید. البته به جز انتخاب مدل و ظرفیت سخت افزاری، یکسری عوامل گرافیکی داخل بازی هم هستند که باعث افت فریم ریت میشوند.
تنظیمات گرافیکی بازیها
یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار در فریم ریت چیست؟ قطعاً تنظیمات گرافیکی و جزئیات داخل بازی! هر چقدر جزئیات بیشتر باشد، ممکن است فریم ریت افت بیشتری کند. اگر کیفیت تکسچرها بالاتر باشند، به حافظه اختصاصی بیشتری در کارت گرافیک نیاز پیدا میشود. پس اگر VRAM گرافیک شما کم باشد، نباید توقع FPS بالا داشته باشید.
در این مواقع ناچار میشوید که تنظیمات کیفیت تکسچرها را کم کنید. از طرفی سایههای بازی هم به توان بالای گرافیکی نیاز دارند. وقتی سایههای بازی کم شوند، FPS به شدت افزایش پیدا میکند. در این حالت باید کارت گرافیک بسیار قدرتمندتری داشته باشید تا یک FPS پایدار را تجربه کنید. رزولوشن بازی هم تعیینکننده میزان FPS خواهد بود. هر چقدر رزولوشن از FHD به سمت 4K و 8K پیش برود، فشار بیشتری به کارت گرافیک وارد شده و FPS نیز افت میکند. شدت افت FPS در این حالت بسیار بیشتر بوده و شما را مجبور خواهد کرد که یک کارت گرافیک بسیار قدرتمند داشته باشید.
درایور کارت گرافیک و بهینه سازی نرم افزاری
به روز نبودن درایور کارت گرافیک هم میتواند فریم ریت را کم کند. در واقع با بهروزرسانی درایورها، عملکرد کارت گرافیک بهتر شده و برای بازیهای جدیدتر میتواند خیلی بهتر عمل کند.
عدم نگهداری درست و گرمای زیاد
وجود گرد و غبار و تمیز نکردن به موقع باعث میشود تا دمای کارت گرافیک بیشتر از قبل شده و سیستم با فشار بیشتری مواجه شود. در این حالت است که کار گرافیک نمیتواند از حداکثر توان خود استفاده کرده و طبیعتا با افت فریم ریت مواجه میشوید.
جمع بندی
در این مقاله دیدید که فریم ریت چیست و چرا مهم است؟ فریم ریت به تعداد تصاویری که در هر ثانیه عوض میشوند اشاره دارد که با واحد FPS محاسبه میشود. هر چقدر که میزان FPS بالاتر باشد، خروجی تصویر فیلمها و بازیها بسیار روانتر و بهتر نمایش داده شده و تجربه کاربری بسیار عالی را به همراه خواهند داشت. در ادامه تاکید کردیم که انتخاب پردازنده قوی و هماهنگ با کارت گرافیک میتواند فریم ریت را بالا ببرد. رم سیستم نیز هر چه بالاتر باشد، فریم ریت بهتر خواهد شد. در نهایت اگر سؤالی درباره فریم ریت دارید، میتوانید در قسمت نظرات با ما در تماس باشید.