انواع سوکت پردازنده اینتل و AMD

یکی از مهم ترین بخش های مربوط به پردازنده ها که اطلاعات زیادی را درباره آن قطعه و سازگاری آن با دیگر دستگاه ها در اختیار ما قرار می دهد، نوع سوکت موجود بر روی پردازنده است. این سوکت وظیفه اتصال به مادربرد را بر عهده دارد و به همین نیز ما می توانیم از نوع سوکت متوجه شویم که این پردازنده با چه مادربردی سازگار است و از چه قدرتی نیز برخوردار است. به همین نیز بررسی نوع سوکت بر روی پردازنده ها برای کاربران این امکان را ایجاد می کند تا آن ها بتوانند با بررسی نوع سوکت موجود بر روی پردازنده ها از سازگاری این قطعات با سیستم خود اطلاعات بیشتری را به دست آورند. در در ادامه این مقاله قصد داریم به معرفی انواع سوکت پردازنده اینتل و AMD بپردازیم و شما را با انواع این سوکت ها آشنا کنیم. 

انواع سوکت پردازنده 

نوع سوکت پردازنده ها با توجه به نوع مادربردی که مورد استفاده قرار می گیرند، می توانند انواع متفاوتی داشته باشند. در ادامه به معرفی برخی از معروف ترین انواع سوکت پردازنده اینتل و AMD بپردازیم.

سوکت‌ LGA

سوکت های Land Grid Array (LGA) از رایج ترین انواع سوکت‌ های مادربرد هستند که به عنوان پایه‌ های اتصال روی خود مادربرد تعبیه شده‌اند. در این نوع سوکت، پردازنده فاقد پین است و تنها نقاط تماس مسطح دارد که باید با پین‌های سوکت هماهنگ شوند. این طراحی خطر خم شدن یا آسیب دیدن پین‌های پردازنده را کاهش داده و نصب را ساده‌تر می‌کند. با این حال، به دلیل حساسیت بالا، قرار دادن پردازنده نیازمند دقت فراوان است و ممکن است هزینه مادربرد را افزایش دهد.

LGA معمولاً در مادربردهای سازگار با پردازنده‌های اینتل استفاده می‌شود. برای مثال، سوکت LGA1200 با 1200 پین برای پردازنده های نسل 11 اینتل طراحی شده و سوکت LGA 1700 با 1700 پین برای نسل دوازدهم این پردازنده‌ها مناسب است. از سوی دیگر، استثنائاتی نیز وجود دارد؛ برای مثال، پردازنده‌های AMD Ryzen Threadripper از سوکت TR4 بهره می‌برند که نوعی سوکت LGA محسوب می‌شود.

در مقابل، پردازنده‌های AMD معمولاً از سوکت PGA (Pin Grid Array) استفاده می‌کنند که در آن پین‌ها روی خود پردازنده قرار دارند. این تفاوت ساختاری نقش مهمی در انتخاب پردازنده و مادربرد مناسب ایفا می‌کند و شناخت ویژگی‌های هر نوع سوکت برای کاربران ضروری است.

سوکت‌ PGA

سوکت Pin Grid Array (PGA) یکی از فناوری‌های اصلی در طراحی سوکت مادربرد است که بیشتر در پردازنده‌های AMD مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این نوع سوکت، پین‌ها روی پردازنده قرار دارند و به سوراخ‌های سوکت موجود روی مادربرد متصل می‌شوند. این ساختار نیازمند دقت بالا در نصب است، زیرا هرگونه آسیب به پین‌های پردازنده می‌تواند هزینه تعمیر یا تعویض آن را افزایش دهد.

یکی از مزایای سوکت‌های PGA، ارزان‌تر بودن مادربردهای مبتنی بر آن است که هزینه کلی مونتاژ سیستم‌های مبتنی بر AMD را کاهش می‌دهد. به عنوان مثال، سوکت PGA-1331 برای پردازنده‌های سری Zen شامل Zen+، Zen 2 و Zen 3 به کار می‌رود. با این حال، طراحی این سوکت در برابر آسیب پذیری پین‌ها حساس است و نصب دقیق‌تری را می‌طلبد.

پردازنده اینتل CPU Intel Core Ultra 5 245K باکس مشاهده کالا

سوکت‌ BGA

سوکت های Ball Grid Array (BGA) نوعی از سوکت مادربرد هستند که معمولاً در دستگاه‌هایی مانند لپ‌تاپ، موبایل و سخت افزارهای SoC (سیستم روی تراشه) استفاده می‌شوند. برخلاف سوکت‌های LGA و PGA، در این نوع، پردازنده به صورت دائم و از طریق لحیم‌ کاری به مادربرد متصل می‌ شود. این اتصال دائمی باعث می‌شود که امکان تعویض یا ارتقای پردازنده وجود نداشته باشد.

ویژگی اصلی سوکت های BGA این است که پردازنده مستقیماً به مادربرد لحیم می‌شود و هیچ‌گونه پین یا رابط قابل جابه‌جایی ندارد. این طراحی هزینه ساخت مادربرد را کاهش می‌دهد، اما انعطاف‌پذیری سیستم را از بین می برد. در نتیجه، سیستم‌هایی با این نوع سوکت معمولاً برای استفاده‌های خاص و محدود طراحی می‌شوند.

از این سوکت‌ها در لپ‌تاپ‌ها، گوشی‌های هوشمند و پردازنده‌های برندهایی مانند ARM، Qualcomm، Broadcom و Nvidia استفاده می‌شود. با اینکه BGA در برخی موارد هزینه را کاهش می‌دهد، اما قدرت و انعطاف پذیری آن در مقایسه با سوکت‌های LGA و PGA کمتر است. این محدودیت باعث شده تا اینتل همچنان به تولید پردازنده‌های LGA برای سیستم‌های دسکتاپ ادامه دهد. به طور کلی، سوکت‌های BGA بیشتر در دستگاه‌هایی به کار می روند که نیازمند طراحی جمع و جور و مقرون‌به‌صرفه هستند.

مطالعه بیشتر مقالات : بهترین پردازنده های نسل 14 اینتل

انواع سوکت اینتل

در متن بالا به صورت کلی انواع سوکت های پردازنده ای که با سیستم های مختلف سازگار هستند را معرفی کردیم. اکنون قصد داریم تا به معرفی انواع سوکت های پردازنده اینتل بپردازیم.

• LGA 1151: این سوکت با 1151 پین، برای اولین بار در سال 2015 معرفی شد. از پردازنده‌های نسل ششم (Skylake) تا نهم (Coffee Lake Refresh) پشتیبانی می‌ کند و در دو نسخه عرضه شده است: نسخه اول با Skylake و Kaby Lake سازگار است، و نسخه دوم از Coffee Lake پشتیبانی می‌کند. این سوکت گزینه‌ای مناسب برای سیستم‌های میان‌ رده و کاربری عمومی است.
• LGA 1200: در سال 2020 با 1200 پین معرفی شد و برای پردازنده‌های نسل دهم (Comet Lake) و یازدهم (Rocket Lake) طراحی شده است. با 49 پین بیشتر نسبت به LGA 1151، از پردازنده‌های قدرتمندتر پشتیبانی می‌کند. این سوکت گزینه‌ای ایده‌آل برای سیستم‌های حرفه‌ای است.
• LGA 1155: در سال 2011 عرضه شد و از پردازنده‌های نسل دوم (Sandy Bridge) و سوم (Ivy Bridge) پشتیبانی می‌کند. این سوکت با طراحی میان‌نسلی خود، انقلابی در تولیدات اینتل ایجاد کرد و هم چنان در سیستم‌های قدیمی‌ تر کاربرد دارد.
• LGA 1150: سوکت LGA 1150 در سال 2013 معرفی شد و 1150 پین دارد. این سوکت برای پردازنده‌های نسل چهارم (Haswell) و پنجم (Broadwell) مناسب است و به دلیل قیمت مناسب، در سیستم‌های اقتصادی محبوب بود.
• LGA 2066: با 2066 پین، یکی از پیشرفته‌ترین انواع سوکت‌ اینتل است و از پردازنده‌های سری X پشتیبانی می‌کند. این سوکت بیشتر در مادربردهای رده‌بالا استفاده می‌شود و برای کاربران حرفه‌ای طراحی شده است.
• LGA 1700: سوکت LGA 1700، جدیدترین محصول اینتل، از پردازنده‌ های نسل دوازدهم و سیزدهم پشتیبانی می‌کند. این سوکت با 1700 پین و طراحی مدرن، گزینه‌ای ایده‌آل برای سیستم‌های گیمینگ و پیشرفته است.

پردازنده اینتل Intel Core Ultra 7 265K باکس مشاهده کالا

انواع سوکت پردازنده AMD

علاوه بر انواع سوکت پردازنده اینتل، پردازنده های AMD نیز دارای انواع مختلفی هستند که برای امور مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند. در ادامه به معرفی این سوکت ها نیز می پردازیم.

• سوکت AM3: سوکت AM3 با 940 پین برای پردازنده‌های AMD مانند Phenom II X3، X4 و Athlon II طراحی شده است. این سوکت معماری PGA دارد و از پردازنده‌های میان‌رده و اقتصادی پشتیبانی می‌ کند. با این سوکت می‌ توانید سیستم‌هایی پایدار و با کارایی مناسب برای استفاده‌های روزمره بسازید.
• سوکت AM3+: سوکت AM3+ نسخه بهبود یافته AM3 است که با 942 پین طراحی شده و از پردازنده‌های AMD FX، Phenom II، Athlon II و Sempron پشتیبانی می‌کند. این سوکت قابلیت مدیریت توان بالاتری دارد و برای کاربرانی که به پردازنده‌ های قدرتمندتری نیاز دارند، گزینه‌ای مناسب تری است.
• سوکت AM4: این سوکت با 1331 پین از پردازنده‌های AMD Athlon و سری Ryzen 1000 تا 5000 پشتیبانی می‌کند. AM4 از سال 2016 تاکنون به‌عنوان یکی از پرفروش‌ ترین سوکت‌ های AMD مطرح بوده است. معماری PGA این سوکت امکان سازگاری با پردازنده‌های متنوع و پشتیبانی از فناوری‌های مدرن را فراهم کرده است.
• سوکت AM5: جدیدترین سوکت AMD با طراحی LGA، دارای 1718 پین است. این سوکت برای پردازنده‌های سری Ryzen 7000 طراحی شده و از حافظه DDR5 و PCI Express 5.0 پشتیبانی می‌کند. معماری LGA باعث کاهش فضای اشغال‌شده و بهبود کارایی شده است. سوکت AM5 برای سیستم‌های رده‌بالا و گیمینگ مناسب است.
• سوکت TR4: سوکت TR4 با 1094 پین و معماری LGA، از پردازنده‌های AMD Threadripper نسل اول و دوم پشتیبانی می‌کند. این سوکت برای سیستم‌های حرفه‌ای و پردازش‌های سنگین طراحی شده و به دلیل پشتیبانی از هسته‌های پردازشی متعدد، انتخابی عالی برای کاربران حرفه‌ای است.
• سوکت FM1، FM2 و FM2+: سوکت FM1 با 905 پین برای پردازنده‌های Athlon II و Llano، FM2 با 904 پین برای پردازنده‌های Trinity، و FM2+ با 906 پین برای پردازنده‌های Kaveri و Godavari طراحی شده‌اند. این سوکت‌ها برای سیستم‌ های اقتصادی و پردازنده‌های گرافیکی یکپارچه گزینه‌های مناسبی هستند.

بیشتر بخوانید: راهنمای خرید پردازنده سری Ultra

جمع بندی

توجه داشته باشید که آشنایی با این سوکت ها به شما کمک می کند تا از سازگاری این سوکت ها با سیستم خود مطمئن شوید و محصول مورد نظر خود را با اطمینان بیشتری انتخاب کنید. به همین دلیل نیز آشنایی با انواع سوکت پردازنده اینتل و AMD از اهمیت زیادی برخوردار است.