تفاوت پردازنده ryzen و core

بیشتر مواقع، وقتی از پردازنده صحبت می‌شود، در ذهن بسیاری از افراد تصویری از پردازنده‌های برند اینتل شکل می‌گیرد. AMD و Intel در بازار پردازنده‌ها رقابت می‌کنند. در حال حاضر Intel حدود ۸۰٪ از بازار را در اختیار دارد، در حالی که AMD تنها ۲۰٪ را تشکیل می‌دهد؛ اما AMD در سال‌های اخیر به چالشی جدی برای Intel تبدیل شده است و سعی می‌کند سهم بیشتری را به دست آورد. جالب است بدانید پردازنده‌های AMD از چند نظر بهتر از پردازنده‌های اینتل هستند؛ اما اگر بخواهیم صادقانه باشیم، هر دو شرکت پردازنده‌ خوبی دارند و تفاوت‌های زیادی بین آن‌ها وجود ندارد. در این مقاله، ما به مقایسه جدیدترین سری پردازنده‌های Ryzen از AMD و Core از Intel می‌پردازیم که در کامپیوترهای رومیزی و لپ‌ تاپ‌ ها استفاده می‌شوند.

آیا پردازنده‌های Ryzen‌ شرکت AMD همانند پردازنده‌های Core اینتل دارای نسل هستند؟

اصطلاح "نسل" بیشتر برای پردازنده‌های سری Core شرکت اینتل استفاده می‌شود. با افزایش نسل، انتظار می‌رود پردازنده‌ قدرتمندتری عرضه شوند. در مقابل، در پردازنده‌های AMD، از اصطلاح "سری ساخت" استفاده می‌شود و این اصطلاح بیشتر تمرکز بر روی سری‌های ساخت آن‌ها دارد. برای مثال، پردازنده AMD Ryzen 5 5500U و AMD Ryzen 7 7700X را در نظر بگیرید. در این دو پردازنده، عدد چهار رقمی، سری ساخت را مشخص می‌کند. برای پردازنده اول، عدد 5500 و برای پردازنده دوم، عدد 7700 است. عدد اول از راست، سری ساخت را نشان می‌دهد که در این حالت برابر با 5 و 7 است؛ بنابراین، انتظار می‌رود پردازنده دوم، یعنی Ryzen 7 7700X، پردازنده‌ای بهتر باشد و واقعاً هم همین‌طور است. در واقع، در پردازنده‌ AMD، سری ساخت معادل نسل در پردازنده‌های اینتل استفاده می‌شود.

پردازنده اینتل Core i7-13700K بدون باکسمشاهده کالا

مقایسه پردازنده‌های AMD Ryzen و Intel Core از لحاظ نام‌گذاری

نام‌گذاری پردازنده‌های Core اینتل و Ryzen ای ام دی، هرچند شباهت‌هایی به یکدیگر دارند، اما تفاوت‌هایی نیز وجود دارد که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت. در نام این پردازنده‌ها، بعد از نام سری (که همان Ryzen یا Core است)، یک مودیفایر یا تایر، عدد نسل یا سری ساخت، عدد SKU و در نهایت یک پیشوند می‌آید. در زیر به توضیح آن‌ها می‌پردازیم.

مودیفایر و تایر

مودیفایر و تایر در پردازنده‌های Core اینتل و Ryzen ای‌ام‌دی به کار می‌روند و نشان‌دهنده رده و قدرت پردازنده در نسل یا سری ساخت مربوطه هستند. در پردازنده‌های Core اینتل، مودیفایر شامل i3، i5، i7 و i9 است که بعد از کلمه Core قرار می‌گیرند؛ اما در پردازنده‌های Ryzen ای‌ام‌دی، تایر یک عدد یک رقمی است که بعد از کلمه Ryzen آمده و شامل اعداد 1، 2، 3، 5، 7 و 9 است.

برای مثال، پردازنده Core i7 از نسل یازدهم قدرت بیشتری نسبت به پردازنده Core i5 یا Core i3 از همان نسل دارد. همچنین، پردازنده Ryzen 7 با سری ساخت 7 عملکرد بهتری نسبت به پردازنده Ryzen 5 با همان سری ساخت دارد؛ اما باید توجه داشت که یک پردازنده Core i7 از نسل یازدهم ممکن است ضعیف‌تر از یک پردازنده Core i5 از نسل دوازدهم باشد، یا یک پردازنده Ryzen 5 با سری ساخت 7 عملکرد بهتری نسبت به یک پردازنده Ryzen 7 با سری ساخت 5 داشته باشد. مودیفایر و تایر در تشخیص قدرت پردازنده مفید هستند، اما برای ارزیابی دقیق‌تر، به نسل یا سری ساخت پردازنده نیز توجه کنید.

عدد SKU

در پردازنده‌های Core اینتل و Ryzen ای‌ام‌دی، هر کدام دارای یک عدد SKU منحصر به فرد هستند که ویژگی‌ها و مشخصه‌های پردازنده را نشان می‌دهد. در پردازنده‌های Ryzen ای‌ام‌دی، عدد SKU یک عدد چهار رقمی است که بعد از نام پردازنده و تایر آن قرار می‌گیرد. به عنوان مثال، در پردازنده Ryzen 7 5800X، عدد SKU آن 5800 است.

اما در پردازنده‌های Core اینتل، قضیه کمی پیچیده‌تر است. در این پردازنده‌ها، یک یا دو رقم اول عدد که بعد از مودیفایر قرار می‌گیرد، نشان‌دهنده نسل پردازنده است و بقیه اعداد عدد SKU را تشکیل می‌دهند. این عدد می‌تواند یک عدد دو یا سه رقمی باشد. برای مثال، در پردازنده Core i7 11700K، عدد 11700 نشان‌دهنده عدد SKU است و اگر دو رقم اول آن (11) که نشان‌دهنده نسل پردازنده است، جدا شود، باقی مانده 700 عدد SKU است.

در مواردی که نسل پردازنده یک عدد یک رقمی است، مانند نسل هفتم یا چهارم، برای رسیدن به عدد SKU، به جای جدا کردن سه رقم اول سمت راست، یک رقم اول از سمت چپ جدا می‌شود. این روش برای محاسبه عدد SKU صحیح است؛ زیرا عدد SKU همواره یک عدد سه رقمی نیست و در بعضی مواقع یک عدد دو رقمی است. می‌توانید برای دقیق‌تر بررسی ویژگی‌ها و مشخصه‌های هر پردازنده، به منابعی که در متن اشاره شد مراجعه کنید.

پیشوندها

پس از عدد SKU، یک یا دو حرف پیشوند معمولاً قرار می‌گیرد که معنای خاصی دارد و به آن پیشوند می‌گویند. برخی از پیشوندها مشترک بین پردازنده‌ Intel و AMD هستند و برخی دیگر مختص یکی از آن‌ها هستند. برای اطلاعات بیشتر در مورد پیشوندهای پردازنده‌های AMD، می‌توانید به مقاله "راهنمای پردازنده‌های AMD"  مراجعه کنید. در جدول زیر، پیشوندها و معانی آن‌ها در پردازنده‌های AMD و Intel به ترتیب حروف الفبا آمده است. لازم به ذکر است که پیشوندها ممکن است در بعضی مواقع کنار هم ظاهر شوند و معنای ترکیبی خاصی داشته باشند.

لازم به ذکر است که پیشوندهای ذکرشده در بالا بعضی مواقع ممکن است کنار هم بیایند که در این صورت معنایی ترکیبی خواهند داشت مثلا اگر پیشوند MQ را در نام یک پردازنده اینتل دیدید معنایش آن است که آن پردازنده چهارهسته‌ای است، مصرف بسیار کمی دارد و برای استفاده در لپ تاپ‌های فوق‌باریک یا دیگر وسایل الکترونیکی قابل‌حمل است. 

پردازنده باکس ای ام دی مدل Ryzen 7-5800X فرکانس 3.8 گیگاهرتزمشاهده کالا

مقایسه پردازنده‌های AMD Ryzen و Intel Core از لحاظ قدرت پردازش

پردازنده‌های AMD و Intel هم‌رده هستند و نمی‌توان گفت یکی قوی‌تر از دیگری است. آن‌ها مانند دو ماشین مسابقه هستند که با سرعت تمام پیش می‌روند و هیچ کدام نمی‌تواند دیگری را پشت سر بگذارد. در صورتی که سال ساخت، مودیفایر، تایر، سری ساخت و نسل آن‌ها مشابه باشد، تقریباً عملکردی یکسان را ارائه می‌دهند و هیچ‌کدام برتری بارزی نسبت به دیگری ندارد.

مقایسه پردازنده Core i9 13900K اینتل و AMD Ryzen 9 7950X

پردازنده‌های i9 اینتل و Ryzen 9 AMD در حال حاضر از آخرین نسل پردازنده‌های خود استفاده می‌کنند و هر دو امکان اورکلاک را دارند. طبق تست‌های معتبر مانند Cinebench R23، CPU Passmark و Geekbench 5.0، پردازنده Core i9 13900K در عملکرد تکی هسته‌ها حدوداً 3-10٪ و در عملکرد گروهی هسته‌ها حدوداً 2-6٪ بهتر از Ryzen 9 7950X عمل کرده است.

برتری‌های i9 شامل تعداد هسته‌های حقیقی بیشتر، حافظه کش L1 و L2 بزرگ‌تر و پهنای باند بیشتر برای ارتباط با رم کامپیوتر است؛ اما این برتری‌ها نیز به صورت اندکی است و تفاوت قابل توجهی ندارد. همچنین، فناوری ساخت پردازنده AMD با 5 نانومتر کمتر از فناوری ساخت اینتل است.

توجه داشته باشید که سری ساخت پردازنده‌های AMD در حال حاضر به اعداد 3، 5، 7 و 9 محدود است، در حالی که پردازنده‌های اینتل تا سری ساخت نسل سیزدهم دارند؛ بنابراین، برای مقایسه قدرت هر سری ساخت، می‌توان سری ساخت پردازنده AMD را با چند نسل از پردازنده‌های اینتل مقایسه کرد. این مقایسه‌ها نشان می‌دهند که پردازنده AMD سری ساخت 9 ممکن است از پردازنده‌های نسل دوازدهم اینتل بهتر یا از پردازنده‌های نسل سیزدهم اندکی عقب‌تر باشد.

برتری‌های واقعی هم وجود دارند!

اینتل و ای‌ام‌دی در دو زمینه فناوری ساخت و سرعت پایه متفاوت هستند. فناوری ساخت ای‌ام‌دی با واحد نانومتر اندازه‌گیری می‌شود و در پردازنده‌های جدید آن حدوداً 5 نانومتر است، در حالی که اینتل هنوز در حدود 10 نانومتر فعالیت می‌کند. این فاصله کوچک‌تر بین ترانزیستورها در ای‌ام‌دی باعث می‌شود الکترون‌ها سریع‌تر از یک ترانزیستور به ترانزیستور دیگر عبور کنند و سرعت پردازش بالاتری داشته باشند. همچنین، فاصله کمتر بین ترانزیستورها امکان قرار دادن ترانزیستورهای بیشتر در یک سطح تراشه را فراهم می‌کند که بهبود قدرت پردازش را به همراه دارد.

علاوه بر این، سرعت پایه پردازنده‌های ای‌ام‌دی نیز بالاتر است؛ پردازنده‌های جدید آن‌ها به سرعت پایه 4.5 گیگاهرتز می‌رسند، در حالی که پردازنده‌های اینتل بیشترین سرعت پایه ۶.۳ گیگاهرتز را دارند. این سرعت بالاتر در ای‌ام‌دی ناشی از فناوری ساخت بهتر است.

اما این مسائل تنها جنبه‌هایی از مقایسه بین این دو برند هستند. اینتل در زمینه تعداد هسته‌های حقیقی و حافظه کش L1 و L2 بهتر عمل می‌کند و پهنای باند ارتباط با حافظه رم نیز بیشتر است. به همین دلیل، عملکرد پردازنده‌های اینتل نسبت به ای‌ام‌دی بهتر است. بهتر است با مطالعه نتایج تست‌های مربوط به Core i9 13900K و AMD Ryzen 9 7950X، تفاوت بین دو برند را به صورت دقیق‌تر بررسی کنید.

مقایسه پردازنده‌های AMD Ryzen و Intel Core از لحاظ قیمت

قدرت و قیمت پردازنده‌های اینتل و ای‌ام‌دی همیشه یکسان نیست؛ تفاوت قدرت و قیمت بین این دو برند متغیر است. پردازنده‌های هم‌رده اینتل و ای‌ام‌دی ممکن است در قیمت تا 30 درصد تفاوت داشته باشند؛ اما اگر پردازنده‌های جدید را با پردازنده‌های قدیمی‌تر مقایسه کنید، تفاوت قیمت بیشتر خواهد بود.

سخن نهایی

در مقایسه بین پردازنده‌های Core اینتل و Ryzen ای ام دی، هیچ کدام برتری قابل توجهی نسبت به یکدیگر ندارند. برای انتخاب لپ‌تاپ یا کامپیوتر رومیزی، به جای برند پردازنده، به مشخصات فنی آن توجه کنید، از جمله سرعت پایه، تعداد هسته‌ها و حافظه کش. روش دیگری که می‌توانید از آن استفاده کنید، بررسی نسل و مودیفایر در پردازنده‌های Core اینتل و سری ساخت و تایر در پردازنده‌های Ryzen ای ام دی است. هرچقدر این مشخصات بالاتر باشند، پردازنده قوی‌تر و عملکرد بهتری خواهد داشت.