مدتی زیادی از درز کردن مشخصات کارت گرافیک سری جدید RTX 5090 نگذشته و حالا کم کم باید منتظر عرضه آن در بازار باشیم. تا به الان کارت گرافیک RTX 4090 مدتها بهعنوان پادشاه بیرقیب شناخته میشد؛ اما معرفی RTX 5090 ورق را برگرداند. در این کارت گرافیک جدید از معماری Blackwell استفاده شده که به صورت کلی در آن شاهد افزایش تعداد هستهها، افزایش سرعت کلاک و از همه مهم تر، افزایش پهنای باند هستیم. ما در این مقاله قصد داریم تا با مقایسه کارت گرافیک RTX 5090 با کارت گرافیک RTX 4090 به شما کمک کنیم بعد از عرضه این کارت گرافیک پرهیاهو، کدام مدل را انتخاب کنید. آیا واقعا این کارت گرافیک جدید برای شما مناسب است یا همنان نسخه قبلی کافی است؟
معرفی کارت های گرافیک RTX 5090 و RTX 4090
پیش از خرید کارت گرافیک و انتخاب بین این دو سری محبوب، باید با مشخصات کلی آنها آشنا شوید. در حال حاضر سری RTX 4000 پادشاه کارت گرافیک های بازار بوده و چند سالی است با مدلهای متعدد سعی کرده تا هر روز بهتر و قویتر شود. هر کدام از مدلهای سری 4000 ویژگیهای خاص خودشان را دارند. اما کارت گرافیک RTX 4090 در سال ۲۰۲۲ معرفی شده و در آن از معماری Ada Lovelace استفاده شد. همین امر هم باعث شد تا بتواند خیلی سریع جایگاه بهترین کارت گرافیک بازار را از آن خودش کند. اما 2 سال بعد خبر عرضه کارت گرافیک جدید سری 5000 با عنوان RTX 5090 مطرح شد و در همان ابتدا عنوان شد که برای این کارت گرافیک از معماری جدیدی با عنوان Blackwell استفاده شده که واقعا دنیای سخت افزار و بازیها را به سطح دیگری خواهد برد. اگر مایلید که از این جهش عظیم جا نمانید، در ادامه بررسی این دو کارت گرافیک را دنبال کنید.
مقایسه کارت گرافیک RTX 5090 با کارت گرافیک RTX 4090 از نظر فنی
در این بخش مهمترین مشخصات فنی کارت های گرافیک را به همراه تفاوت بین مدلهای RTX 5090 و RTX 4090 میبینید. ضمن این که در بلاگ تاپ رایان میتوانید با بهترین کارت گرافیک های لپ تاپ آشنا شوید.
تفاوت کارت گرافیک RTX 5090 با کارت گرافیک RTX 4090: معماری و پردازنده
RTX 4090 بر پایه معماری Ada Lovelace طراحی شده است. اما کارت گرافیک RTX 5090 از معماری Blackwell استفاده میکند. این فرق کارت گرافیک RTX 5090 با کارت گرافیک RTX 4090، باعث میشود که مصرف انرژی کارت گرافیک جدید بسیار پایین آمده و در مقابل کارایی هسته های پردازشی به شدت افزایش پیدا کنند. به تبع آن، قابلیتهایی که بر مبنی هوش مصنوعی هستند، مانند Ray Tracing، افزایش چشم گیری پیدا میکنند.
- RTX 4090 از نظر فرآیند ساخت با فناوری TSMC 4N تولید شده است.
- RTX 5090 طبق گزارشها از TSMC 3N استفاده میکند.
بدین ترتیب اندازه کارت گرافیک جدید، کمی بزرگتر خواهد بود.
تعداد هسته ها و عملکرد پردازشی
کارت گرافیک RTX 4090 دارای 76.3 میلیارد ترانزیستور و 128 واحد SM است. RTX 5090 دارای نزدیک به 100 میلیارد ترانزیستور بوده و 192 واحد SM دارد. این یعنی حدود 50 درصد افزایش قدرت پردازشی که واقعا چشمگیر خواهد بود. از نظر هستههای تخصصی نیز، تغییرات مهمی رخ داده است:
بدین ترتیب هسته های CUDA به طرز بسیار زیادی نزدیک به حدود دو برابر شدهاند. در هسته های دیگر هم به نسبت بسیار زیادی شاهد افزایش هستیم که فقط یک معنی دارد و آن هم ارتقای پردازش گرافیکی، بالا رفتن کارایی و اجرای بسیار سریعتر بازیهایی که به Ray Tracing و هوش مصنوعی وابسته هستند.
حافظه گرافیکی (VRAM) و پهنای باند
در جدول زیر مقایسه کارت گرافیک RTX 5090 با کارت گرافیک RTX 4090 را از نظر مشخصات حافظه و پهنای باند میبینید. تفاوت این دو قطعه از نظر حافظه بسیار چشم گیر است. مدل RTX 4090 یک کارت گرافیک 24 گیگابایت محسوب میشود. این در حالی است که در کارت گرافیک RTX 5090 حافظه اختصاصی به 32 گیگابایت و به صورت GDDR7 ارتقا پیدا کرده است. سرعت هم از 21 گیگابیت بر ثانیه به 28 گیگابیت بر ثانیه رسیده و پهنای باند هم 50٪ افزایش پیدا کرده است.
سرعت کلاک و بهره وری انرژی
RTX 4090 دارای فرکانس پایه 2.23 گیگاهرتز بوده و در حالت بوست به 2.52 گیگاهرتز میرسد. RTX 5090 نیز میتواند به 3.0 گیگابایت در حالت بوست برسد. بدین ترتیب برای کارهایی که نیاز به پردازش گرافیکی سنگین است، این کارت گرافیک RTX 5090 میتواند خیلی بهتر عمل کند. ناگفته نماند که مصرف برق این کارت گرافیک هم از 450 وات به 600 وات نیز میرسد. پس باید به فکر یک پاور قویتر باشید.
تفاوت کارت گرافیک RTX 5090 با کارت گرافیک RTX 4090 در واقعیت
اما گذشته از مشخصات فنی بالا، حتما به عنوان متقاضی خرید کارت گرافیک، مشتاقید تفاوت های عملی و تجربی تر این قطعات را هم بدانید. توجه شما را به دو مقایسه زیر جلب میکنیم.
عملکرد در بازی های جدید و رزولوشن های بالا
اگر به دنبال خرید کارت گرافیک گیمینگ هستید، توجهتان را به مقایسه کارت گرافیک RTX 5090 با کارت گرافیک RTX 4090 از نظر قدرت اجرای بازیهای سنگین جلب میکنیم. برای این کاربرد، میتوانید RTX 4090 را با خیال راحت انتخاب کنید. این مدل در حال حاضر تمام بازی های مدرن را در رزولوشن 4K بدون هیچ مشکل اجرا میکند. همچنین در برخی بازیهای جدید 8k هم میتواند با فریم ریت قابل قبولی بازیها را اجرا کند. اما باید در نظر داشته باشید که برای این رزولوشن نیاز به توان پردازشی بسیار بالاتر و پهنای باند زیادتر است. به همین دلیل پیشبینی میشود که RTX 5090 بتواند برای رزولوشن 8K خروجیهای بسیار عالی و درجه یکی را ایجاد کند. دلیل آن این است که این کارت گرافیک حدود ۵۰٪ قویتر از 4090 بوده و حتما باید قادر باشد بازیهای بسیار سنگین را در 8k بدون مشکل اجرا کند.
پشتیبانی از فناوریهای مدرن (Ray Tracing، DLSS و…)
RTX 4090 اولین کارت گرافیکی است که از DLSS 3.0 با فریم جنریشن هوش مصنوعی استفاده میکند. اما قرار است RTX 5090 با DLSS 4.0 عرضه شود تا بدون کوچکترین افت فریم، بازیها را با کیفیت فوقالعاده بهتری اجرا کند. موضوع به همین جا ختم نشده و در سایهزنی و نورپردازی هم باید خروجیهای بسیار طبیعیتر از 4090 برای ما ایجاد کند.
جمع بندی
بر اساس مقایسه کارت گرافیک RTX 5090 با کارت گرافیک RTX 4090 از ابعاد مختلف، باید گفت که اگرچه RTX 4090 قویترین کارت گرافیک موجود در بازار است، اما برند انویدیا با RTX 5090 قرار است با بهینهسازیهای بسیار زیاد و افزایش قدرت این کارت گرافیک، بار دیگر به همگان ثابت کند که برترین کارت گرافیک جهان باقی میماند. بر اساس مقایسههایی که در این مقاله اشاره کردیم، سری RTX 5090 حدود ۵۰٪ از سری RTX 4090 سریعتر و قویتر بوده و میتواند در رزولوشنهای بالاتری مانند 8K بازیها را بدون مشکل اجرا کرده و همه چیز در آن به واقعیت بسیار نزدیکتر باشد.